Hartenwens van Theo Gianotten gaat toch nog in vervulling

WARNSVELD – Ter herinnering aan Warnsvelder Theo Gianotten (1943-2022) is vrijdagmiddag in zijn woonplaats een beeld onthuld, getiteld ‘Geef vrede door van hand tot hand’. “De aankoop van dit beeld was zijn hartenwens”, sprak zijn dochter Christie. “Hij heeft in zijn laatste dagen nog meegekregen dat Marco en ik die in vervulling konden laten gaan.”

Door Sander Grootendorst

Marco en Christie zijn broer en zus. Het bleef vrijdag in de familie, want Christies dochter Suzan was degene die het kunstwerk ontdeed van het verhullende doek. Had haar opa nog geleefd, had hij het vanuit zijn woning – nabij de molen in Warnsveld – met eigen ogen kunnen zien. “Maar hij kijkt van boven af vast mee”, zei Christie tijdens de intieme plechtigheid in gezelschap van zo’n vijftien genodigden.

Tamuka Njanji is de naam van de Zambiaanse kunstenaar, die het beeld heeft gehouwen uit springstone, een natuursteensoort harder dan marmer. 

“Mijn vader was helemaal verliefd geworden op het beeld, het had voor hem een grote symbolische waarde. Hij had het gezien bij een expositie in de kerk.” In de Martinuskerk trad Theo zelf als gids op, “of gastheer, zoals dat heet”, zei zijn goede vriend en plaatsgenoot Henk Mulder. “De expositie was vorig jaar zomer. Het motto: Ubuntu, Afrikaans voor ‘Ik ben, dus wij zijn’. Theo keek naar de twee in elkaar gevouwen handen, een witte en een zwarte. Dat is vrede, zei hij, en die moet je doorgeven.” Die gedachte bracht hem de titel voor het kunstwerk, tevens de titel van een lied uit het Liedboek van de Kerken, waarvan Mulder vrijdag twee coupletten voordroeg. Gianotten had nog allemaal mooie plannen waarin het kunstwerk een rol zou spelen, maar die heeft hij niet meer kunnen uitvoeren.

Mulder: “Bij iedereen zal een herinnering bovenkomen aan een vriendelijke, altijd behulpzame man vol ideeën. Maar ook aan een zoekende, een man met veel vragen. Waarom ging zijn vader zulk gedrag vertonen? Wie was zijn jong gestorven moeder eigenlijk?” Mulders woorden waren een korte samenvatting van zijn toespraak bij de uitvaartplechtigheid vorig jaar in de Martinuskerk.

De vader van Theo was Joop Gianotten, ooit een geliefd caféhouder, later verworden tot een in Zutphen en omstreken bekende stadszwerver. Met de hulp van Mulder stelde Theo een rehabilitatie van zijn vader op. “Eindelijk had hij antwoorden gevonden.” Daarover is volgende week in Contact meer te lezen.

Zoon Theo werd na de dood van zijn moeder “liefdevol opgenomen” door haar ouders aan de toenmalige Marschweg in Zutphen. Net als zijn moeder was zijn jongere broertje Henk overleden aan tbc. 

Op de clubbijeenkomste van de Christelijke Jeugd Vereniging (CJV) vond de jonge Theo Gianotten zijn draai. “Muziek en spel, bezinning en discussies, kamperen en met  clubgenoten erop uittrekken. Hij was er in zijn element. Het heeft zijn leven gevormd.” Hij bleef de vereniging altijd trouw en werd uiteindelijk benoemd tot erelid. Bij de CJV kon hij zijn creativiteit kwijt, aldus Mulder: “De letters CJV, die destijds op de muur van het gebouw aan de Paardewal stonden, had hij gemaakt. En de YMCA Zutphen zal altijd een herinnering aan Theo houden: hij bracht het verlichte embleem aan op de gevel van het huidige verenigingsgebouw aan de Emmerikseweg.”

Gianotten had een elektrotechnische opleiding gevolgd en als machinist gewerkt bij het Koelhuis (waarin boter en andere agrarische producten werden gekoeld). “Maar hij zocht iets waar hij zich meer in kon uitleven.” Mulder, zelf werkzaam bij het Groot Graffel (tegenwoordig GGNet), wees hem erop dat daar in het kader van de arbeidstherapie een nieuwe functie beschikbaar was gekomen. “Die had met kunst en techniek te maken, echt iets voor Theo.” Hij moest nog wel ‘even’ solliciteren, maar werd aangenomen en vol enthousiasme en passie gaf hij de afdeling kunstnijverheid gestalte. “Artsen vertrouwden graag patiënten aan hem toe. ‘Moeilijke jongens’ hadden zijn voorkeur, zei de psycholoog die ik onlangs sprak.”

Zijn zoektocht naar het verleden ging ondertussen door. “Iedereen heeft bij het ouder worden de behoefte om terug te kijken, maar bij Theo gold dit eigenlijk al zijn hele leven. Op een gegeven moment had Theo zoveel informatie verzameld dat hij die wilde vastleggen.”

Maar helaas werd Gianotten ernstig ziek. “Begin oktober vorig jaar belde hij me met het slechte nieuws over zijn gezondheid. Hij vroeg of ik zo gauw mogelijk langs kon komen. We hadden een goed gesprek, waarbij hij zijn zorgen uitte over het voltooien van zijn levensverhaal. Hij had oorzaak ontdekt van de maatschappelijke aftakeling van zijn vader. Hij nam zijn vader overigens niets kwalijk. Theo toonde zich altijd begaan met iedereen, ook met mensen die hem hadden benadeeld.”

Theo Gianotten overleed op 5 november 2022. Hij was 79 jaar.