Twee Zutphense nominaties voor Gelderse Roos Prijs 2024

ZUTPHEN – Zowel Erfgoedcentrum Zutphen als Musea Zutphen behoren tot de tien genomineerden voor de Gelderse Roos Prijs 2024, bedoeld voor organisaties die met bijzondere projecten jongeren bij erfgoed weten te betrekken.

Door Sander Grootendorst

Het Erfgoedcentrum dankt de nominatie aan de archeologische opgravingen bij de Spanjaardspoort in het Vogelpark, waarbij het publiek mocht komen helpen. Op 15 oktober 2022 kwamen daar deelnemers van alle leeftijden op af. “Ruim driehonderd liefhebbers, vooral veel jongeren en kinderen, staken hun handen uit de mouwen”, herinnert woordvoerster Fiona de Heus zich.

In 2022 was het exact 450 jaar geleden dat een Spaans leger onder aanvoering van Don Frederik via deze route de stad binnenviel. De poort dankt aan dat feit haar naam. Uit de reacties bleek dat de eendags-archeologen zich daarvan terdege bewust waren. Het gevoel van “hier gebeurde het” gaf een speciale sensatie aan hun werkzaamheden. Zeker ook  in de wetenschap dat de belegering zo’n grote impact op de Zutphense geschiedenis heeft gehad. Het project bleek een ideale manier om historisch erfgoed anno nu te beleven.

De Gelderse Roos Prijs wordt uitgereikt aan een erfgoedinstelling die jongeren tussen dertien en dertig jaar op originele wijze voor de (plaatselijke of regionale) geschiedenis weet te interesseren. Volgens De Heus is die omschrijving bij uitstek van toepassing op het initiatief van het Erfgoedcentrum. Het gebeurt vaker dat het publiek mag meegraven met professionele archeologen, maar meestal is dat alleen voor de aardigheid; in Zutphen ging het om het ‘echie’. De deelnemers deden in feite onderzoek naar de kwaliteit van het eeuwenoude muurwerk.

Het Erfgoedcentrum heeft concurrentie van een instelling waarmee het vaak samenwerkt: Tijdens de Museumnacht oktober vorig jaar lanceerde het plaatselijke Stedelijk Museum een gloednieuwe app: de Hanze Quest, met inzet van studenten van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN). Ook Erfgoed Gelderland werkte mee. Met behulp van de app kun je terug naar Zutphens glorietijd, toen het deel uitmaakte van het internationale Hanzeverbond. Het is een app die spelenderwijs de objecten uit de collectie van het museum introduceert bij het publiek. “Heel leuk om de app terug te zien in het museum”, zegt HAN-studente Pascale Hage op de website van Gelders Erfgoed. “De samenwerking en communicatie met het Stedelijk Museum Zutphen verliep goed. Onze opdrachtgevers namen ons serieus, gaven feedback en waren erg enthousiast over onze ideeën.” Het is de bedoeling dat de app officieel onderdeel wordt van de publiekspresentatie in het museum.

Vrijdag 15 maart kunnen de tien kandidaten hun projecten live pitchen aan de jury, die volledig bestaat uit jongeren. Daaruit komt een top-3 naar voren.  Op 27 mei wordt de winnaar bekendgemaakt.

Van de overige acht genomineerde projecten, komt er eentje ook uit de Achterhoek: Onder de noemer ‘Jong & Veelbelovend – Mondriaans erfgoed als springplank’ mogen jonge kunstenaars het Winterswijkse Museum Villa Mondriaan tijdelijk ‘overnemen’.

De lijst met alle kandidaten is te vinden op de website van Erfgoed Gelderland: https://erfgoedgelderland.nl/gelderse-roos-prijs/