Gecrashte piloot na 76 jaar herdacht
Algemeen'Abbott staat symbool voor heel veel jongens'
ZUTPHEN - Luchtvaartarcheoloog en inwoner van Zutphen Ed Radstake besloot de tragische dood van de Nieuw-Zeelandse piloot Bill Abbott in Zutphen ceremonieel te herdenken. Zijn jachtvliegtuig werd op 9 september 1944 boven Zutphen getroffen door Duits afweergeschut. Abbott overleefde de ramp niet. "Wat is er erger dan niet terugkomen?"
Door Alize Hillebrink
76 jaar geleden, aan het begin van de bevrijding van Nederland, crashte de Nieuw-Zeelandse piloot W.G. Abbott met zijn gevechtsvliegtuig in de uiterwaarden in Zutphen. Zijn Mustang werd beschoten door de Duitsers en vloog in brand. De 22-jarige Bill Abbott overleefde de ramp niet.
In het bijzijn van defensiepersoneel vond afgelopen woensdag 9 september, de sterfdag van de piloot, een besloten herdenking plaats bij zijn graf op de Algemene Begraafplaats in Zutphen. Na de kranslegging volgde een tweede militair saluut nabij de crashlocatie in de Zutphense uiterwaarden met een fly-over van twee Harvards (vliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog, red.), waarna de Nederlandse en Nieuw-Zeelandse vlag werden gehesen.
“Wat is er erger aan dan niet terug komen?” stelde medeorganisator René Braam van de Landmacht hardop. “We hebben onze vrijheid te danken aan deze knapen. Dat mogen we niet vergeten. Abbott staat symbool voor heel veel jongens.”
Kolonel Erik Jansen van de landmacht gaf ter plaatse een historische toelichting en stond ook stil bij de onbekendheid van de dood van Abbott die volgens Jansen mogelijk te maken heeft met een groot aantal snel opeenvolgende en ingrijpende gebeurtenissen waaronder Zutphen te lijden in de nadagen van de oorlog te maken krijgt, “zoals het bombardement op munitietrein en het bombardement op de brug.”
Prominente gast was de Zutphense Lenie van Avezaath (93) die al meer dan twintig jaar het graf van de piloot verzorgt en er wekelijks een kaarsje voor hem brandt. Maj Soe-Agnie, geestelijk verzorger Defensie, zegt over de soldatenmoeder: “Hij was 22, zij 16 jaar oud. De invloed op het leven van Lenie is groot, maar de invloed van Lenies leven op hem ook, het is Lenie die de herinnering aan hem levend houdt.”
Als initiatiefnemer Ed Radstake, de brief voorleest die Abotts Squadronleider op 12 september naar Abbotts familie in Auckland schreef, gaat er een kleine schok door het publiek. “De boodschap dat Abbott was vermist, kwam pas drie maanden later aan.” Een geslaagde ceremonie besluit Radstake tevreden, maar met zijn werk voor Abbott is hij nog niet klaar. “Ik wil een plek voor hem creëren om hem te herdenken.” Hiervoor wil hij volgend jaar een monument onthullen. “Mogelijk dat daar familie van hem uit Nieuw-Zeeland bij aanwezig zijn.”
