'Een dappere kleine, grote dame'

In memoriam

Maïté Duval 26 maart 1944 - 2 november 2019

ZUTPHEN - De Zutphense beeldhouwster en kunstenares Maïté Duval is zaterdagavond 2 november op 75-jarige leeftijd onverwacht overleden. Ze overleed aan een hartstilstand.

Door Alize Hillebrink

Maïté Duval werd geboren in 1944 te Renazé in Frankrijk. Ze kwam uit een arbeidersgezin met zeven kinderen. Haar moeder wilde dat haar kinderen goed terecht zouden komen. Duval volgde het lyceum op een meisjesinternaat. "Daar was ik de 'souffre-douleur', het gebeten hondje, geminacht om mijn afkomst," vertelt ze in het boek 'Maïté Duval, Beelden en Tekeningen' van Ileen Montijn. Het was een zware tijd waar ze nog weleens van droomde. De tekenlerares was op haar gesteld, ze had duidelijk talent, maar de kunstacademie behoorde niet tot de financiële mogelijkheden. Ze kreeg een beurs voor Letterkunde aan de Universiteit van Rouen. Ze trouwde met de Nederlands-Franse kunstenaar en schilder Thierry Rijkhart de Voogd. Hij was haar grote liefde en inspiratie. Haar doorzettingsvermogen had Maïté naar eigen zeggen geërfd van haar moeder. Hard werken, volhouden en altijd proberen het nòg beter te doen waren haar tweede natuur.

Duval woonde vanaf 1968 met haar man in Voorst en kreeg drie kinderen. In 1969 maakte ze haar eerste beeld. Het beeldhouwen bleek haar roeping te zijn. In 1983 volgde haar doorbraak, nadat haar werk te zien was geweest in het Singer Museum in Laren. Haar atelier was aan de Deventerweg in Zutphen. Het vrouwelijk lichaam in beelden en tekeningen is sterk aanwezig in haar oeuvre. Haar dochters stonden vaak voor haar model. In Zutphen zijn diverse beelden van haar te vinden zoals 'Else' in het Oude Bornhof en 'Draaiende vrouw', een beeld dat ze in 2017 schonk bij de opening van de Musea Zutphen aan het 's-Gravenhof.

Een kleine, grote dame
Voor familie en vrienden komt het overlijden van Maïté volledig onverwacht. "Ik heb op dit moment geen woorden," zegt haar dochter Mathilde de Voogd. "Zo plotseling. Dit zagen we niet aankomen. Ze was gisteren nog aan het boodschappen doen. Maman zal enorm worden gemist. Ze was een dappere, kleine, grote dame. Een vrouw met haar handen in de aarde en tegelijkertijd de glamour waar ze van hield." Het is heel plotseling en onverwacht. Wat ik ga missen zijn haar handen, dat waren geen zachte handen maar werkhanden."

'Maïté hoorde

bij Zutphen'

Maïté Duval ligt opgebaard in haar atelier aan de Deventerweg. "Het is prachtig zoals ze hier ligt tussen haar eigen kunst en klei," zegt haar dochter Mathilde. "Samen met de leuzen die op de muren staan, onder meer van haar inspirators Rodin en Claudel. Mijn moeder spaarde quotes. 'Il faut fatiguer la terre', een uitspraak van Rodin aan Claudel, was één van haar favorieten. Het betekent klei moet men vermoeien, uitputten."

Maïté hoorde bij Zutphen
Burgemeester Annemieke Vermeulen kende Maïté goed. "Maïté zal mij bijblijven als een charmante en bevlogen kunstenaar die ook nog steeds actief was met het beeldhouwen. Ik kwam haar op vele plekken tegen in Zutphen waar het ging om cultuur. Bij Luxor, de Hanzehof, bij ballet en concerten. Bij haar thuis werd ik getroffen door de warme en open manier waarop ze over haar overleden man sprak. Ik ga haar missen want ze hoorde voor mij zo bij Zutphen."

Tiana Wilhelm, directeur musea Zutphen, spreekt van een mooi mens en een mooie kunstenares. "We hebben met veel plezier samengewerkt. Ik zal haar charme en Franse tongval missen. Maïté droeg de musea en cultuur in Zutphen een warm hart toe. Bij de opening van de Musea Zutphen in het Hof van Heeckeren verraste zij ons met een prachtig beeld voor in de tuin. Wij groeten haar in gedachten als wij haar mooie beeld passeren."
"Een zeer inspirerend mens."

Levenskunstenaar
Volgens Duvals boezemvriend Hans Heesen was ze niet alleen een groot beeldend kunstenaar, maar ook een groot levenskunstenaar. "Ze bezat het talent te bewonderen, gekoppeld aan een grenzeloze nieuwsgierigheid en een onstilbare honger naar schoonheid. Literatuur, poëzie, ballet, opera, muziek, film, ze genoot er met volle teugen van."

Volgens Heesen was ze zeer inspirerend om mee om te gaan. "Je kon met haar een gesprek voeren dat van Dostojewski via Apollinaire en Fellini naar Serge Gainsbourg liep en via Topor, Sylvia Kristel en Hans van Manen weer terug. Alles geolied met een goed glas wijn of een bel Calvados, dat spreekt. We deelden die liefde voor de kunsten, zagen samen regelmatig een film bij haar thuis in wat ze 'Cinema Maïté' noemde, en hadden er nog een paar honderd minstens op het programma staan. Een uniek mens. Een prachtmens!"

Openbare dienst in Buitensociëteit
Donderdag 7 november is er tussen 17.00 en 20.00 uur gelegenheid tot afscheid nemen van Maïté Duval in haar atelier aan de Deventerweg 18 in Zutphen. Zaterdag 9 november is er tussen 11.00 en 14.00 uur een openbare dienst in de Buitensociëteit. Maïté Duval wordt daarna in besloten kring begraven.