Nieuwbouw VMBO op de Mars is slechts oplossing voor de korte termijn

ZUTPHEN - De scholengemeenschappen Baudartius en Het Stedelijk gaan fuseren. Dat is goed nieuws voor Zutphen en Warnsveld. Door die fusie is het, ondanks dalende leerlingenaantallen, mogelijk om een gevarieerd onderwijsprogramma te blijven aanbieden, met een fantastisch nieuw onderwijsconcept. Daarnaast kan door de fusie het VMBO-onderwijs voor Zutphen behouden blijven. De 'lyceum-delen' van beide scholen blijven voorlopig in de panden aan de Isendoornstraat, die daarvoor deels worden gerenoveerd. Voor de VMBO-leerlingen zal een nieuwe school op De Mars worden gebouwd, mede omdat de locatie aan de Wijnhofstraat niet meer voldoet. Dat laatste is minder goed nieuws.

Een nieuwe school voor het VMBO klinkt op het eerste gezicht logisch. Nieuwbouw blijkt immers op de korte termijn de goedkoopste oplossing. Of misschien moeten we zeggen: 'lijkt de goedkoopste oplossing'. Wie echter aan de lange termijn denkt, komt wellicht tot een andere conclusie. Nieuwbouw is namelijk vanuit een oogpunt van duurzaamheid bijzonder verkwistend. Er is vrijwel geen sector waar zoveel materialen worden ingezet en waarbij zoveel CO2 vrijkomt als de bouwsector. De betonproductie is alleen al goed voor 20 % van de CO2-uitstoot in Nederland en nieuwe gebouwen gebruiken met elkaar maar liefst de helft van alle ingezette metalen. Hergebruik van grondstoffen is in de bouwsector helaas nauwelijks nog een issue. Zo bezien is hergebruik van leegstaande gebouwen in principe een veel betere optie.

Daarmee komen wij bij het tweede argument. In Zutphen staan verschillende panden leeg die groot genoeg zijn om er de VMBO-school in onder te brengen, uiteraard na aanpassing voor de onderwijskundige praktijk. Het meest in het oog springt het al jaren leegstaande kantoor van Alliander aan de Bolwerksweg, eveneens op de Mars. Groot, ruim en op loopafstand van het station. Maar er zijn meer potentiële locaties, zoals op De Stoven. Het blijkt ieder keer moeilijk om in Zutphen dergelijke grote leegstaande panden opnieuw te verhuren. Nieuwbouw van een schoolgebouw vergroot dat probleem op termijn alleen maar. Want als ooit het VMBO weer uit dat nieuwe pand vertrekt, bijvoorbeeld omdat de leerlingenaantallen drastisch teruglopen, is er immers opnieuw een groot en lastig te verhuren pand bijgekomen. Met hergebruik van een bestaand pand sla je dus twee vliegen in één klap.

Bestaande gebouwen hebben als nadeel dat zij meestal geen eigendom zijn van de gemeente. Dat betekent dat je met de werkelijke eigenaar moet onderhandelen over aankoop of langjarige huur. Maar juist vanwege de teruglopende leerlingenaantallen (in Zutphen ongeveer 25 % minder leerlingen in 2050) zou huur van een bestaand pand nog helemaal geen slechte optie zijn.

Wij beseffen heel goed dat er aan het (her)gebruik van een bestaand pand veel haken en ogen kleven en dat feitelijk al de beslissing is genomen voor nieuwbouw. Dat neemt niet weg dat vanuit een langetermijnvisie de vestiging van het VMBO in een bestaand gebouw onze voorkeur heeft. Dat is beter voor de stad én beter voor het milieu. En als er dan toch nieuw wordt gebouwd, laat men het dan zo doen dat de onderdelen naderhand kunnen worden hergebruikt. Dat geldt natuurlijk niet alleen voor deze VMBO-school maar voor alle vormen van nieuwbouw.

Namens de GroenLinks-fractie,

Dolf Logemann, woordvoerder duurzaamheid

Lilly-Ann de Jong, woordvoerder onderwijs