Zutphenaar redt zeldzame slakken op De Mars

ZUTPHEN - De gebandeerde wijngaardslak is in Nederland maar op één plek in in het wild te vinden: bedrijventerrein De Mars in Zutphen. Toen Kasper Reinink (83) vernam dat er grote hoeveelheden zand werden uitgestort over hun leefgebied, aarzelde hij geen moment. Hij wist 185 dieren van een wisse dood te redden.

Door Sander Grootendorst

De slakken hadden geluk dat het een regenachtige nacht was geweest. Alleen bij vochtig weer laten ze zich zien. Én ze hadden geluk dat iemand als Reinink in de buurt woont, die man die in 2017 een boek uitbracht over de wilde flora van Zutphen en omstreken. Waarin te lezen is dat uitgerekend op het bedrijventerrein veel zeldzame planten voorkomen, waaronder ook enkele op het botanisch gezien interessante schrale stuk grond dat nu onder zand bedolven wordt.

Het was een bevriende paddenstoelenspecialist die hem waarschuwde. “Op dit terrein zijn ook bijzondere paddenstoeltjes aanwezig”, zegt Reinink. “Ik ben er na zijn telefoontje meteen naartoe gegaan. In een smalle strook langs het terrein heb ik zo’n honderd slakken gevonden. Ik heb ze allemaal opgeraapt en in mijn fietstas gedaan.” Hij had geen keus: “Anders hadden ze het zeker niet overleefd.” Een paar dagen later, opnieuw na een regenbui, viste hij er nog eens zo’n tachtig op.

Reinink nam contact op met Dolf Logemann, GroenLinks-raadslid, begaan met de natuur. Die adviseerde hem de slakken deels op het terrein ernaast los te laten en deels in het reservaatje aan de Marsweg, waar de bijzondere flora en fauna van De Mars een officieel heenkomen heeft. “Twee plekken dus: zo kun je het risico spreiden.” 

Ook lichtte Reinink de Nederlandse Malacologische Vereniging in, die zich bezig houdt met onderzoek van slakken en schelpen. De locatie op het Zutphense bedrijventerrein was een schitterend vinkje op de kaart van slakkendeskundigen. Dankzij Reininks reddingsactie hoeven ze het waarschijnlijk niet definitief weg te strepen. De gebandeerde wijngaardslak is een van origine mediterrane soort die op een of andere manier in Zutphen belandde en zich al minstens achttien jaar moeiteloos weet te handhaven.

“Ik begrijp dat zo’n braakliggend stuk grond op een gegeven moment bebouwd kan gaan worden. Maar de informatie over de slakken moet bij de gemeente toch bekend zijn?” Reinink heeft een dezer dagen een gesprek met de stadsecoloog en zal dan onder meer wijzen op zijn plantenboek. “Als de gemeente plannen heeft om iets met een bepaald stuk grond te doen, en daar blijken bijzondere planten of dieren te leven, kunnen ze daar rekening mee houden.” Dan waren de slakken misschien officieel naar een ander terrein verplaatst. En niet toevallig omdat Reinink ervan hoorde.

Hij blijft op het vinkentouw zitten als het om de bescherming van biodiverse pareltjes gaat. Je moet er wel wat voor over hebben: “Het was een vieze boel, al die slakken in mijn fietstas. Ik kreeg dat kleverige spul bijna niet meer van mijn handen af.”