Podcastmaker Luuk de Jong in gesprek met Fiona van Gemert-de Heus, communicatiemedewerker programma Erfgoed, tijdens de presentatie van Hanzepodcast: de Zeerover. Foto: Rudi Hofman
'Rode oortjes' bij beluistering Hanzepodcast: de Zeerover
ZUTPHEN - Op onder andere Spotify is sinds eind vorige week de Hanzepodcast: de Zeerover te beluisteren. Deze podcast vertelt het verhaal van Splinter Loeff, een controversiële inwoner van Zutphen in de vijftiende eeuw, midden in het tijdperk van de Hanze en richting het einde van de middeleeuwen. Het afgelopen half jaar heeft de 23-jarige student Luuk de Jong hieraan gewerkt voor het Erfgoedcentrum Zutphen.
Door Rudi Hofman
"Je hebt tegenwoordig veel babbelpodcasts waarin twee mensen met elkaar praten. Dat vind ik niet de meest aantrekkelijke manier om een geschiedenisverhaal in te gieten. Daarom heb ik er een stukje hoorspel bijgedaan. Een aantal stemacteurs (George Sindram, Martelli van Velthuysen, Clasien Burkels, Ben Oosterink en Marleen Tebbenhoff, red.) is in de rollen van historische personen gekropen. Ook heb ik voor wat extra historische duiding gekozen over bijvoorbeeld het Westfaalse veemgericht en de Hanze", vertelde Luuk de Jong vrijdag bij de presentatie van zijn Hanzepodcast in de studiezaal van het Erfgoedcentrum Zutphen.
In de op historische feiten gebaseerde podcast (Luuk de Jong noemt het zelf een 'middeleeuwse soap') staan twee personen centraal: Splinter Loeff en Herbert Rezen. Splinters acties in het verleden, voordat hij in 1437 in Zutphen kwam wonen, zorgden voor hoofdbrekens bij het Zutphense stadsbestuur en met name bij schepen Andries Gerritszoon. Splinter, die als houthandelaar zijn brood verdiende, was in het verleden betrokken bij een roof op een schip van de Kampense handelaar Herbert Rezen.
Gerechtigheid
Herbert wist Splinter op te sporen en probeerde hem vervolgens op alle mogelijke manieren het leven zuur te maken in zijn strijd om gerechtigheid. Hij daagde Splinter eerst voor de schepenbank in Zutphen. Dit leverde hem niets op. Daarna wist hij zijn zaak op de agenda van de Hanzedag in Lübeck te krijgen. Toen hij daar ook geen gelijk kreeg, zocht hij het eind 1449 bij de hoogste rechtbank van het Heilige Roomse Rijk: het Westfaalse veemgericht in Schwerte. Daar daagde hij niet alleen Splinter maar de gehele Zutphense burgerij. Herbert was van mening dat zijn gestolen goederen met medeweten van het stadsbestuur waren opgeslagen en verkocht in Zutphen. Het stadsbestuur riskeerde een veroordeling, wat zou betekenen dat alle goederen van alle Zutphense burgers in alle steden van het Heilige Roomse Rijk geconfisqueerd konden worden, net zolang totdat Herbert tevredengesteld was. Het zou een ramp betekenen. Blijft het stadsbestuur - met daarin een belangrijke en dubieuze rol voor Andries Gerritszoon - Splinter beschermen, of leveren ze hem uit?
Mijlpaal
Stadsarcheoloog Michel Groothedde was na het horen van de Hanzepodcast onder de indruk: "Ik heb met rode oortjes lopen luisteren. Het is prachtig en passend wat jij met het verhaal over Splinter Loeff hebt gedaan. Het einde (waarbij het met stadsbestuurder Andries Gerritszoon niet goed afliep) kende ik nog niet. Ik moest even aan onze huidige wethouder denken. Wil je nog wel besturen?", vroeg Groothedde gekscherend aan erfgoedwethouder Sjoerd Wannet. Hij noemde de podcast 'een mijlpaal', omdat die 'het eerste opgeleverde product in het Hanzejaar is'.
Met een fraaie 9 voor zijn podcast studeerde Luuk de Jong onlangs af aan de opleiding Media, Informatie en Communicatie aan Saxion. Hij studeert daarnaast Geschiedenis in Utrecht: "In het vertellen van een geschiedenisverhaal via bijvoorbeeld een podcast komen mijn twee passies samen."
Bij het produceren van de Hanzepodcast zijn meerdere partijen betrokken geweest. De studio van Level up media in Voorst is gebruikt voor de opnames van het hoorspel, een belangrijk onderdeel van de podcast. Daarin vertolken vijf vrijwilligers de rollen van de stadsbestuurder Andries Gerritszoon, de rover Splinter, de benadeelde handelaar Herbert Rezen, Andries’ vrouw Belle en Splinters dochter Alyt.
De historische duiding in de podcast is verzorgd door promovenda aan de Radboud Universiteit Maartje A.B. en dr. Rudolf Bosch, streekarchivaris Noordwest-Veluwe. Op de achtergrond hebben drie ervaren podcast-, radio- en televisiemakers een kleine rol gespeeld in het totstandkomingsproces. Dit zijn Zutphenaar Tom Veldhuijzen, maker van de podcastseries Jong en Vast en TBS, presentator van Argos Radio Eric Arends en Andere Tijden-eindredacteur Hasan Evrengün.
Hanzejaar
Het onderwerp van de podcast valt samen met het themajaar van 2023: de Hanze. Daar wordt dit jaar op veel manieren aandacht aan geschonken. In het Stedelijk Museum Zutphen bijvoorbeeld is vanaf 3 juni de Hanzetentoonstelling te zien. Daar wordt ook Constant Willems' maquette van Zutphen 1485 getoond. In de Bourgonjetoren realiseert Erfgoedcentrum Zutphen dit jaar een bezoekerscentrum over de Hanze in Zutphen.
