Gemeente biedt eerste hulp aan ouders in (v)echtscheiding of met relatieproblemen

Algemeen

ZUTPHEN - Kinderen en jongeren mogen zo min mogelijk schade ondervinden van de scheiding van hun ouders, zegt wethouder Annelies de Jonge. Het nieuwe actieplan ‘Kinderen in echtscheidingssituaties’ van de gemeente Zutphen moet de impact van een scheiding op kinderen kleiner maken. 

Door Alize Hillebrink

“Een vechtscheiding tekent een kind,” zegt wethouder Annelies de Jonge. Ze maakte het zelf op elfjarige leeftijd mee, toen haar eigen ouders verwikkeld raakten in een vechtscheiding. “Het heeft veel impact, het tast je gevoel van veiligheid aan en je neemt het de rest van je leven met je mee. Het bepaalt je keuzes en hoe je in het leven staat.”

Zichtbaar tevreden is de wethouder het nieuwe Actieplan ‘Kinderen in echtscheidingssituaties’. Een vooruitstrevend programma met een gratis aanbod voor ouders met relatieproblemen. Vanaf het moment dat ouders constateren dat het in de relatie niet zo lekker gaat tot de fase waarin ze verwikkeld kunnen raken in een vechtscheiding. De Jonge: “Het plan is bedoeld om kinderen te beschermen tegen de schade die scheiden bij een kind kan teweegbrengen.”

Sommige gemeenten vragen volgens De Jonge een eigen bijdrage van ouders voor hulp bij echtscheiding. De gemeente Zutphen draait het om: een gratis aanbod voor mensen met relatieproblemen. “De kosten voor hulp, zijn vaak een drempel. Die drempel willen weghalen.”

Het actieplan is opgesteld en wordt uitgevoerd met verschillende partners in het zorgveld. “Ieder met zijn eigen expertise, zodat we in gezamenlijkheid ouders kunnen helpen om netjes met elkaar om te kunnen blijven gaan, in het belang van de kinderen.” De impact van een scheiding zo klein mogelijk maken betekent ook dat zoveel mogelijk wordt gedaan om te voorkomen dat kinderen als gevolg van een scheiding jeugdhulp nodig hebben.

Bij ieder stadium in de relatieproblematiek biedt het plan hulp. De Jonge: “Voor mensen die constateren dat het niet lekker gaat in hun relatie, hebben we een laagdrempelig aanbod om in gesprek te gaan, over hoe je de zaak weer op de rit krijgt en hoe je de moeilijkheden kunt combineren met goed opvoeden. Kom je er niet uit en wordt zelfs praten met elkaar moeilijk, dan biedt de gemeente relatietherapie, uitgevoerd door gespecialiseerde zorg.”

Besluit je als stel alsnog te scheiden, dan is er het maatjesproject. “Het maatjesproject biedt de mogelijkheid te leren van anderen die reeds gescheiden zijn,” vertelt De Jonge. “Een scheiding betekent vaak een worsteling met allerlei kwesties, een fase waarin je bent geknakt, je boos bent en dit uit naar elkaar. Iemand die al eens een scheiding heeft meegemaakt helpt je die periode makkelijker door te komen.” De wethouder heeft hoge verwachtingen van het maatjesproject. “Het voelt veilig en kan zelfs tot vriendschap leiden.”

Is er sprake van een vechtscheiding dan biedt de gemeente samen met Jeugdbescherming Gelderland een hulpverlenings- en veiligheidstraject aan om te voorkomen dat de vechtscheiding niet verder escaleert. Ook is er hulp voor hulpverleners zelf. “In sommige scheidingssituaties kan het voorkomen dat de hulpverlener onderdeel wordt van het conflict,” zegt De Jonge. “Dan ben je ook niet meer in staat het kind op een goede manier te beschermen en is het kind alsnog de Sjaak.” Om dit te voorkomen is er voor professionals een speciale training. 

Zo’n 15% van de kinderen onder de twaalf in de gemeente Zutphen, heeft een scheiding meegemaakt. Boven de twaalf gaat het zelfs om één op de vier jongeren. Volgens de gemeente ontwikkelt één op de vijf scheidingen zich tot een complexe scheiding met aanhoudende ernstige conflicten tussen de ouders, waarbij het belang en welzijn van het kind soms uit het oog verloren wordt. Kinderen en jongeren die een scheiding meemaken hebben gemiddeld twee keer zoveel problemen als kinderen in gezinnen waarvan de ouders bij elkaar zijn.

Een vechtscheiding kost de gemeente zo’n 50.000 euro vertelt De Jonge. “De kosten zitten voornamelijk in jeugdhulp als gevolg van een vechtscheiding. Als we met dit plan twee vechtscheidingen kunnen omzetten naar een mediation-traject, dan is onze investering er al uit.” Ze maakt de vergelijking met het aantal kinderen dat in jeugdhulp zit als gevolg van een scheiding of vechtscheiding. “Dan valt het bedrag echt in het niks.” 

Overigens gaat het niet alleen om het geld, benadrukt De Jonge. “Het gaat om het welzijn van kinderen en als je voor elkaar krijgt, dat er minder gevecht in huis is waardoor een kind minder last heeft van wat er gebeurt tussen de ouders, dan is dat voor mij al pure winst.”