Thijs de Wit (links) geeft de artiesten Lesli, John en Ella uitleg over een rollenspel. Foto: Rudi Hofman
Mensen met autisme krijgen in De Rode Hoed de aandacht die zij verdienen
ZUTPHEN - Mensen met autisme de gelegenheid bieden om samen in een veilige omgeving met gebruik van kunstvormen aan hun persoonlijke ontwikkeling te werken. Dit is het hoofddoel van het in maart begonnen project ‘Vleugels’ bij Theaterwerkplaats De Rode Hoed in Zutphen. Aandacht voor de mantelzorgers van de artiesten, zoals de deelnemers worden genoemd, is ook onderdeel van het project.
Door Rudi Hofman
John, Lesli en Ella zijn de drie artiesten die vrijdagochtend één voor één binnenstappen bij De Rode Hoed aan de Marspoortstraat. Zij kampen allen met een vorm van autisme, maar zijn totaal verschillende persoonlijkheden. John is een makkelijke prater, die later astronaut wil worden. Hij blijkt een beetje van slag door het plots opgelaaide geweld tussen Israël en Palestijnen en vertelt dat hij het dagboek van Anne Frank erg mooi vindt. Lesli begroet iedereen met een uitgestoken elleboog en biedt ons daarna allervriendelijkst een kop koffie aan. Ella is vandaag meer een stille genieter, maar haar gezicht spreekt boekdelen. “Als er geen onbekend bezoek is, laat Ella meer van zich horen. Zij is veel opener geworden sinds Vleugels van start is gegaan”, zegt Caroline van den Sigtenhorst.
Caroline beschouwt autisme als een talent. Zij heeft in Zutphen een coachingspraktijk en neemt deel aan de landelijke pilot Levensloopbegeleiding voor mensen met autisme. Het ministerie van VWS heeft de organisatie Vanuit Autisme Bekeken gevraagd dit proefproject op te zetten en te leiden. Caroline: “Ik was al langer op zoek naar een vorm van dagbesteding die de ontwikkeling van mensen met autisme stimuleert. Eind november kwam ik in contact met Kim Stiekema, de eigenares van De Rode Hoed en dit heeft geleid tot een nieuwe groep binnen de theaterwerkplaats.”
Musical
De vrouwen willen toe naar een groep van zes tot acht artiesten in combinatie met mensen zonder autisme. Dit kunnen vrijwilligers zijn, mensen uit het werkveld of leden van bijvoorbeeld een dansgroep of koor. Streven is dat zij vanuit de inclusiegedachte met elkaar gaan samenwerken aan een musical. Dit is vooralsnog toekomstmuziek. De artiesten moeten eerst onder professionele begeleiding en met veel geduld nog een groot aantal stappen in hun ontwikkeling zetten. Volgens Caroline is het belangrijk ze niet op te jagen, ze te beschermen tegen overprikkeling, iedereen als gelijkwaardig te zien en te behandelen en kunst in te zetten om hun creativiteit en zelfvertrouwen te vergroten. Humor en plezier zijn in dit proces onmisbare ingrediënten.
Langzaam op gang
Het bewegingsapparaat van mensen met autisme komt vaak letterlijk traag op gang. Vandaar dat een bijeenkomst van de groep telkens begint met bijvoorbeeld tai chi- en ontspanningsoefeningen. Thijs de Wit is een ervaren tai chi-docent en trainingsacteur. Het is een genot te zien hoe hij de artiesten helpt en begeleidt tijdens de rollenspelen. Muziektherapeut en koordirigent Merel Harkink verzorgt het tweede deel van het programma. Voor of na de lunch maken de artiesten onder begeleiding een lekkere wandeling. Merel stimuleert de sociaal-emotionele vaardigheden van de artiesten met spelvormen als stap over de streep en durf je uit te spreken. Zij gaat ook muzikaal en creatief met ze aan de slag. Bij de entree hangen door John, Lesli en Ella gemaakte kunstwerkjes.
Thuisbezoek
Caroline komt desgevraagd bij mantelzorgers van de artiesten thuis op bezoek om ze te ondersteunen en hoopt te zijner tijd ook betrokkenen bij elkaar te brengen zodat zij onderling ervaringen kunnen uitwisselen. Kim Stiekema is erg blij met de nieuwe groep binnen De Rode Hoed, die zij per 1 september 2020 overnam van Louk Hamer: “Wij laten onze artiesten inzien dat ze wél betekenisvol zijn en een plek, een podium in de samenleving verdienen.”
De theaterwerkplaats ‘voor mensen met een zorg- en hulpvraag' heeft momenteel een theatergroep op maandag en dinsdag, een muziektheatergroep op woensdag, een filmgroep op donderdag en de jongste groep voor mensen met autisme op vrijdag. Toekomstig astronaut John zit in alle groepen. Voor hem is de sky de limit! Kijk voor meer informatie op de websites.
theaterwerkplaats derodehoed.nl
vds-kunstencoaching.nl/de-kunst-van-mensen-met-autisme-coachen
