Voor kernenergie is in Zutphen geen plaats

In Zutphen is geen plaats voor kernenergie. Dat is het enige mogelijke antwoord op de vraag van de Provincie Gelderland of Zutphen belangstelling heeft voor een kerncentrale op haar grondgebied. Kernenergie is gewoon niet de richting die we moeten opgaan.

Heeft Zutphen interesse in een kerncentrale en heeft zij daar ook plek voor? Het lijkt een onzinnige vraag, maar toch ligt die vraag er nu in Zutphen. Die vraag is namelijk door het Provinciebestuur aan alle Gelderse gemeenten gesteld. Want wie denkt dat kernenergie ‘zo ontzettende jaren ‘70’ is, heeft het mis. De discussie over kernenergie in Nederland, begon enkele jaren geleden als een proefballonnetje van de toenmalige VVD-fractievoorzitter Dijkhoff. Maar zij is nog steeds niet uitgewoed. De gedachte in de VVD en inmiddels ook in het CDA, SP en de nieuwe partij Volt is dat kernenergie noodzakelijk is om de klimaatdoelen te halen. Kernenergie zou CO2-vrij en inmiddels veilig genoeg zijn. Het is dan ook niet vreemd dat de VVD-ministers van Economische Zaken en Klimaat de provincies hebben gevraagd om te inventariseren welke ruimte zij hebben voor een kerncentrale. De Provincie Gelderland heeft die vraag nu neergelegd bij de Gelderse gemeenten.

Voor de gemeente Zutphen is die vraag eenvoudig te beantwoorden, vindt niet alleen GroenLinks. Zutphen heeft vrijwel geen onbebouwd grondoppervlak. Dus waar zou zo’n centrale moeten komen? De enige denkbare plek is het bedrijventerrein De Mars, maar ook daar is geen ruimte voor een complete centrale met koeltorens, bijgebouwen en veiligheidszone. Ook ontbreekt het in Zutphen aan voldoende koelwater. De IJssel is daarvoor niet geschikt. In de afgelopen droge zomers was de hoeveelheid water in de IJssel zelfs niet genoeg voor een onbelemmerde scheepvaart. Laat staan dat er voldoende koelwater is voor een grote centrale. Zutphen en de andere gemeenten in de Stedendriehoek, waaronder Apeldoorn en Deventer, vormen samen een relatief dichtbevolkt gebied. Ook om die reden is deze regio niet geschikt voor een kerncentrale.

Een maatschappelijk debat over kernenergie in de Provincie willen wij niet uit de weg gaan. Maar over kernenergie valt voorlopig niet veel positiefs te zeggen. Veilige technieken zijn er op dit moment nog niet. Uranium mijnbouw is een milieuramp op zich. Afgewerkt uranium moet nog tienduizenden jaren veilig worden opgeslagen. Mogelijk zou op termijn een thoriumcentrale of kernfusie kunnen uitgroeien tot een veilig alternatief. Maar of dit tegen aanvaardbare kosten kan is de vraag.

Kerncentrales die op dit moment in Engeland en Finland worden gebouwd blijken financiële fiasco’s. Bouwtijden zijn daar opgelopen tot tientallen jaren. Kosten en leveringstijden overschrijden alle prognoses vele malen. Kerncentrales blijken niet rendabel te maken zonder langjarige en forse subsidies. Dat in tegenstelling tot zonne- en windenergie waarvan de kosten elk jaar dalen. Ons geld voor de energietransitie kunnen we in Nederland beter besteden aan de verzwaring van het elektriciteitsnet en aan vormen van energieopslag. Op die manier kunnen we in Nederland de klimaatdoelen prima halen met hernieuwbare bronnen zonne- en windenergie.

Ook niet onbelangrijk: Zutphen en de omringende gemeenten hebben gekozen voor een energieopwekking uit duurzame en lokale bronnen, waarvan de opbrengst in de eigen omgeving blijft. In de wereld bestaan maar vijf concerns die kerncentrales kunnen bouwen. In zee gaan met een van die bedrijven betekent dat we ons voor de energievoorziening afhankelijk maken van grote buitenlandse bedrijven. De opbrengsten stromen weg naar hun anonieme aandeelhouders. Met andere woorden: Provincie, in antwoord op uw vraag: in Zutphen is geen plaats voor een kerncentrale. En ook buiten Zutphen vormt kernenergie geen reële bijdrage aan de klimaatdoelen.

Dolf Logemann,
Raadslid voor GroenLinks in de gemeente Zutphen