Oud-Zutphense schrijft spannend jeugdboek ‘Slaaf’
LOENEN/ZUTPHEN – Zijn veel boekuitgevers in Nederland ziende blind? Deze vraag dringt zich op na het lezen van het fantastische jeugdboek Slaaf van Nellemieke Aalders. De onderwijzeres uit Loenen, die veertig jaar in Zutphen woonde, heeft zichzelf met haar schrijfdebuut overtroffen. Het is onbegrijpelijk dat zij haar toevlucht heeft moeten nemen tot boekscout.nl, omdat reguliere uitgevers één voor één afhaakten.
Door Rudi Hofman
Slaaf grijpt de lezer direct bij de keel en laat hem of haar pas 258 pagina’s later los na een weergaloos spannend en boeiend avontuur waarin de jonge Teunis Metzon de hoofdrol speelt. Dit op historische feiten gebaseerde, maar geromantiseerde epos begint in maart 1814 in Vlaardingen - de geboorteplaats van de 64-jarige auteur, die voluit Nellemieke Lammers-Aalders heet.
Teunis is een slimme jongen met een talenknobbel en schrijftalent. Zijn passie ligt elders. Hij wil net als zijn vader Paulus de zeeën bevaren. Die kans krijgt hij als hij mee mag op handelsreis naar het Spaanse Cádiz. Op de terugreis wordt ‘handelsbuis’ De Twee Gebroeders gekaapt. De 13-jarige Teunis en de andere bemanningsleden belanden in Algiers (Algerije). Daar moeten ze als slaven werken. Net als duizenden andere gevangengenomen scheepslieden van uiteenlopende nationaliteiten.
In Algiers sluit Teunis vriendschap met Rachid, een jongen die in de stad woont en over wie hij gedroomd heeft. Teunis’ vader is een fanatiek aanhanger van het christelijk geloof. Door Rachid en zijn familie komt Teunis in aanraking met de Koran. Hij blijft lang twijfelen over de waarde en het nut van een geloof. Tot dat hem tegen het einde van het boek iets bijzonders overkomt.
De slaven hebben geen idee of en wanneer ze bevrijd zullen worden. Aalders beschrijft heel filmisch, inlevend en gedetailleerd hun belevenissen en ontberingen. Gelukkig is het niet alleen kommer en kwel; zo hoeven ze op feestdagen niet te werken.
Dagboekpassages van Neeltje Metzon gericht aan haar tweelingbroer Teunis vormden de rode draad in het boek. ‘’Dit was een tip die ik van een van de uitgevers kreeg. Een andere tip was om alles over Teunis in de tegenwoordige tijd te schrijven’’, zegt Aalders.
Burgemeester van Zutphen
Mede dankzij de toenmalige minister van Buitenlandse Zaken, Anne Willem Carel van Nagell, varen er in 1816 schepen uit richting Algiers en onder aanvoering van een Britse commandant slagen zij er in augustus 1816 in de slaven te bevrijden. Diezelfde Van Nagell was van 1785 tot circa 1795 burgemeester van Zutphen. Aalders omschrijft hem in haar boek als volgt: ‘Het was een kleine, gezette man met een vriendelijk, pafferig gezicht en grote witte wenkbrauwen, waarachter zijn ogen bijna helemaal schuilgingen. Hij had een warrige bos lange witte haren, die pluizend naar beneden op zijn kraag vielen.’
Teunis Metzon keert uiteindelijk veilig terug in Vlaardingen. Hier wordt hij verliefd op het meisje Jannetje en eindigt het epos. In het echte leven zouden de twee jaren later in het huwelijk treden en een groot aantal kinderen krijgen. Teunis overlijdt op 3 mei 1847 op 47-jarige leeftijd.
‘’Teunis was mijn bet-bet-overgrootvader’’, zegt de auteur. Een groot artikel in de NRC uit december 2008 bracht haar op het idee in de geschiedenis van de familienaam Metzon te duiken. Het artikel gaat over Peter Hollander, die had ontdekt dat de voorouders van zijn moeder tot de Metzons behoorden.
‘’De overgrootvader van mijn oma Neeltje Broek was Teunis Metzon. Ik heb mijn verhaal gebaseerd op het dagboek van Gerrit Metzon, dat ik aantrof in het Vlaardings stadsarchief. Gerrit was de schipper op De Twee Gebroeders. ‘’Toen ik werd gegrepen door deze geschiedenis, kon ik hem niet meer loslaten. Ik heb tien jaar aan het boek gewerkt.’’
Cool verhaal
Zeker tien verschillende uitgevers heeft Nellemieke Aalders de afgelopen jaren benaderd, maar geen enkele partij wilde met haar in zee gaan. ‘’Dit is echt een frustratie, praat me er niet van. Het is zo’n cool verhaal.’’
De oud-Zutphense heeft beslist recht van spreken, want met Slaaf heeft ze goud in handen. Het verhaal heeft de potentie verfilmd te worden en uit te groeien tot een kaskraker - hallo mensen van Netflix?
Voorlopig moet de auteur zich tevredenstellen met haar contract met boekscout.nl. Het geweldige Slaaf is voorzien van een al even mooie cover: een afbeelding van het schilderij Het bombardement van Algiers (Martinus Schouman, 1823) dat eigendom is van het Rijksmuseum.
Slaaf van Nellemieke Aalders is voor 21,99 euro (inclusief verzendkosten) te koop via www.boekscout.nl. ISBN-nummer: 978-94-640-3626-8.
