‘Performance Art’
‘Pa, je wisselt die handschoenen toch wel vaak. Je moet steeds nieuwe pakken.’ Mijn dochter heeft me een grote doos latex handschoenen gegeven. Als een te klein condoom bij mooi zomerweer knellen ze zwetend mijn handen af. ‘Ik zou ze graag wisselen, maar ze zitten zo strak dat ik ze vaak niet eens meer uitkrijg lieverd.’
Laatst zat ik aan de kade met mijn vriend Hein. Hij begon hartelijk te lachen toen ik hygiënisch verpakt aan kwam lopen. ‘Weet je wel hoe ongezond het is om steeds je eigen adem terug in te ademen? De frisse buitenlucht gaat aan jouw neus voorbij met dat mondkapje.’ Opgelucht zette ik het benauwende ding af en genoot van een diepe teug IJsselwind.
Een boa kwam langslopen en we schoven uit elkaar op het bankje. ‘Per 1 juli riskeren we een maand gevangenisstraf door hier zo te zitten,’ zei Hein gelaten. ‘Laten we dan nu nog even van ons leven genieten,’ zei ik terwijl ik terugschoof en een wijntje voor hem inschonk.
Achter ons het stoffelijk overschot van de monumentale kastanjeboom die niet gezond genoeg was wat betreft gezaghebbenden. De boom is niet volledig gekapt, maar ‘gesnoeid.’ Ik ben geen bomendokter, maar snoei zoals deze zal niemand overleven.
Kunstenaar Just de Wijs pakte de restanten in met wit doek als een ‘in memoriam’ voor inpakkunstenaar Christo. Het resultaat is een krachtig beeld geworden, als een immens grote gehandschoende hand. Just! noemde het tevens een eerbetoon aan de zorg. Ik zie er ook kritiek in. Het witte doek legt de nadruk op de aan banden gelegde natuur, in behoefte aan controle werd schoonheid aan stukken gezaagd.
De volgende dag bereikt mij het verdrietige bericht dat er vandalen waren bij wie het kunstwerk te veel losmaakte. Ik stel mij een groepje mannen voor die maandenlang thuis opgesloten zaten, wellicht met een vrouw die aan hun hoofd zeurde en kinderen die te veel ruimte innamen. Ook mannen hebben behoefte aan fysiek contact met elkaar. Dat gaan ze niet toegeven natuurlijk, maar met wat klieren en dollen zoeken ze elkaars nabijheid.
De gekapte boom, strak ingesnoerd, het beeld van de handschoen en alles wat niet mag, de eerste stapavond sinds maanden, het werd ze te machtig. Ze hebben elkaar een kontje gegeven, zijn joelend op elkaars schouders geklommen en hebben alles losgetrokken. Weg met de regels.
Dat daarmee een prachtig kunstwerk werd vernield is onvergeeflijk in een tijd waarin de kunst al zo veel te verduren heeft. Toch is het gebeurd. Als troost zou je het ‘performance art’ kunnen noemen in een tijd waarin de regels steeds surrealistischer worden. Een opgestoken middelvinger zónder latex handschoen.