Burgemeester Annemieke Vermeulen: 'Iedereen heeft zijn plek in de samenleving, accepteer dat'
ZUTPHEN - Op het gebied van diversiteit en inclusie is volgens burgemeester Annemieke Vermeulen in Zutphen nog een wereld te winnen. "Iedereen moet zich kunnen thuisvoelen in Zutphen."
Door Alize Hillebrink
Wanneer een vrouw met een hoofddoek het zebrapad oversteekt, geeft de auto die aan komt rijden nét op dat moment gas. Het is agressief gedrag dat de vrouw regelmatig ervaart en waardoor ze zich onveilig voelt in Zutphen. Ze vertelt zich niet geaccepteerd te voelen om wie ze is. Twee homoseksuele jongens durven in Zutphen niet hand-in-hand op straat te lopen. De Zutphense Ziggy voelt zich niet geaccepteerd in zijn geaardheid en ervaart zelfs regelmatig geweld tegen hem op straat. Ziggy besluit uiteindelijk zelfs te verhuizen uit Zutphen.
Paradijsvogels
Wanneer in oktober 2019 het onderwerp 'Diversiteit en Inclusie' op de agenda staat van de Zutphense LHBTI-werkgroep (LHBTI staat voor: lesbisch, homoseksueel, biseksueel, transgender en intersekse) en burgemeester Annemieke Vermeulen een uitnodiging krijgt denkt ze: 'dat is hier toch geen thema?' Vermeulen: "In mijn beleving is Zutphen een stad waar juist veel diversiteit rondloopt. Zutphen is gastvrij en gemoedelijk en rijk aan paradijsvogels, die Zutphen maken zoals het is."
De burgemeester doet rondvraag in haar kennissenkring, waar veel mensen met een andere geaardheid deel van uit maken. Uit de antwoorden blijkt dat velen bevreesd zijn hun geaardheid in het openbaar te uiten en hun liefde voor elkaar in het bijzijn van anderen te laten zien.
'Toch gek dat,
als je als vrouw
op vrouwen
valt, je dat
niet in het
openbaar
kunt uiten?'
De ervaringsverhalen die de burgemeester hoort van LHBTI-ers, doen haar beseffen dat ze haar beeld van Zutphen moet bijstellen. "Ik ben een liberaal mens, ik heb graag vrijheid om me heen en gun andere mensen hun vrijheid; de vrijheid om te zijn wie je bent. Toch gek dat, als je als vrouw op vrouwen valt, je dat niet in het openbaar kunt uiten?"
Korte tijd later komt de affaire Ziggy in het nieuws. Voor de burgemeester is dit wederom een signaal. Ze nodigt Ziggy uit zijn ervaringen te vertellen en luistert naar zijn verhaal. "De reden waarom hij is weggegaan uit Zutphen is omdat hij zich onveilig voelde, dat vind ik heel erg."
Hét thema van 2020
De paradijsvogels die Zutphen rijk is, hebben niet allemaal zo'n rooskleurig bestaan als het lijkt. Diversiteit en inclusie zijn wel degelijk thema's in Zutphen. Als burgemeester is het bij uitstek haar taak deze pijnlijke plek te benoemen, vindt ze. "De ander een stem te geven én iets doen met wat we horen." Tijdens de Nieuwjaarsbijeenkomst roept ze diversiteit en inclusie uit tot hét thema van 2020. Dat dit veel oproept blijkt uit de grote hoeveelheid brieven die ze daarna ontvangt. "Mensen die zich onveilig voelen, zich niet geaccepteerd voelen en sommige brieven zijn zelfs heel emotioneel."
'Het moet op straat gebeuren'
Roze senioren
Ook binnen het ambtelijk apparaat moet dit een gespreksonderwerp zijn, vindt ze. En dat begint volgens haar met bewustwording. Getipt door de Zutphense LHBTI-werkgroep trakteert ze alle ambtenaren op de uitvoering 'Roze Cast' van Introdans waarin LHBT-ouderen, ook wel 'roze senioren', de hoofdrol spelen. De homo's en lesbiennes op hun leeftijd verbeelden de problematiek van hun geaardheid in relatie tot de maatschappij.
Veel mensen
zijn bevreesd
hun
geaardheid
in het
openbaar
te uiten
Vooroordelen
"Bespreekbaar maken en bewustwording is de eerste stap," zegt Vermeulen. "Mensen zijn zich vaak niet bewust van hun eigen vooroordelen en gedrag." In het onderwijs, de sport en de horeca zijn stappen te maken, volgens Vermeulen. "Door vragen te stellen als: 'Wat doe jij wanneer zich een ongewenste situatie voordoet?' Als je kijkt naar de landelijke cijfers loopt Zutphen achter met jongeren die uit de kast komen. De vraag is dan ook of kinderen zich wel comfortabel en veilig genoeg voelen om zichzelf te kunnen zijn. Het is goed om hierover met elkaar in gesprek te gaan."
Inmiddels zijn er meerdere ideeën aangedragen. "Hanzehof gaat het thema programmeren, er wordt gesproken over een filmfestival en een gaypride-achtig iets. Ik nodig iedereen uit het onderwerp bespreekbaar te maken en gezamenlijk vorm te geven. Geen beleid dus, want het moet op straat gebeuren. We moeten elkaar met open vizier en nieuwsgierigheid tegemoet kunnen treden. Niet meteen met een oordeel. Iedereen heeft zijn plek in de samenleving, accepteer dat."