Op zoek naar een nieuwe uitdaging? Neem een duik.
ZUTPHEN - De dag is nog jong, mist hangt in flarden boven het water van Bussloo. Een meerkoet dobbert langs en vroege vissers kijken een beetje verbaasd naar de vrouwen in sportkleding. Mijn adem blaast wolkjes in de lucht en het voelt tegenstrijdig om te gaan sporten met twee truien aan en een shawl om.
Merlijne Opstal springt al op en neer om warm te worden. Om eerlijk te zijn had ik haar mail in eerste instantie selectief gelezen, waarbij vooral de term 'winterzwemmen' me opviel en dat is gekkigheid waar ik direct enthousiast van word. Pas later drong het tot me door dat ik me had aangemeld voor een bootcamp; een term die doet denken aan modder en extreme hindernissen. Maar als ik ter plaatse de sympathieke vrouwen van alle leeftijden ontmoet, vermoed ik dat het misschien mee zal vallen.
Merlijne Opstal is voedingsdeskundige en één van de vijf gecertificeerde winterzwemmers in Nederland die de Russische methode hanteren. In Rusland is veel wetenschappelijk onderzoek gedaan waaruit blijkt dat het erg gezond is om het lichaam door fysieke inspanning goed op te laten warmen voordat je water ingaat. Bij het zwemmen treedt een overlevingsmechanisme in werking. Het bloed stroomt naar de vitale organen en kan deze tot wel 40 graden verhitten. Dat is goed tegen virusinfecties en ontstekingen en je verbrandt wel 45 calorieën per minuut. Bovendien train je met het schokeffect de longen en het hart. Als je het water uitgaat, dan ontspannen de bloedvaten zich en stroomt het bloed weer terug door het hele lichaam. Hiermee is het een vorm van gymnastiek voor de bloedvaten. Merlijne heeft het van haar trainer in Deventer geleerd, maar is ook op retraite geweest in Rusland. De training vooraf kan verschillende vormen hebben. Bootcamp, zoals Merlijne doet, yoga, hardlopen en in Rusland is het hakken van het wak in het ijs voldoende inspannend om als training te fungeren.
Russische methode
"In Rusland gingen we 's ochtends in korte broek de sneeuw in. Binnen deden we yoga, 's middags rolden we door de sneeuw en 's avonds zwommen we twee rondjes. Het wak in het ijs moest drie keer per dag opengehakt. Soms bevroor het water terwijl je erin zwom en maakte iedere beweging een knisperend geluid."
'Soms bevroor
het water
terwijl je erin
zwom en
maakte iedere
beweging
een knisperend
geluid'
Haar ogen glinsteren bij de herinnering. "Je kon overigens wel overal staan, anders zou het gevaarlijk zijn. En zwemmen is niet perse nodig, gewoon drie keer plonzen kan ook." Ze snapt wel dat dit niet voor iedereen aanlokkelijk klinkt, maar winterzwemmen in Nederland is natuurlijk minder extreem.
Het seizoen is ongeveer een maand geleden van start gegaan, maar nieuwe deelnemers zijn zeker welkom. Merlijne geeft haar training op woensdagochtend bij Bronsbergenmeer en op zaterdagochtend bij Bussloo. Op maandagavond geeft ze bootcamp zonder zwemmen in Warnsveld.
Leven met de seizoenen
De andere passie van Merlijne is natuurvoeding. Als kind droomde ze van een boerderij met eerlijke producten of een eigen restaurant met gezonde voeding. Uiteindelijk kreeg dat een andere vorm en deed ze een opleiding als natuurvoedingskundige. Met haar bedrijf Feeling Fitt geeft ze voedingsadvies en combineert dat desgewenst met sporttrainingen. De achterliggende gedachte bij zowel sport als voeding is dat het goed is om met de seizoenen mee te leven. Lokaal geproduceerde seizoensproducten zijn gezonder en minder belastend voor het milieu. Bij het buiten sporten maakt ze zoveel mogelijk gebruik van wat er al is, zoals hekjes en bankjes. Dure apparaten en een verwarmde sportschool zijn nergens voor nodig. Het zijn duurzame keuzes en je voelt dat je dichter bij de natuur staat. Zeker als je ook het zwemmen aandurft.
Bij het buiten sporten maakt ze zoveel mogelijk gebruik van wat er al is, zoals hekjes en bankjes
"De trainingen starten in de herfst en op natuurlijke wijze wen je zo aan steeds kouder water. In de winter gaan we door, we laten ons niet weerhouden door sneeuw en ijs. Alleen bij harde regen is het moeilijk om met een training buiten op te warmen."
Winterzwemmen
We rennen, springen en squatten in de frisse ochtendlucht en ik maak mezelf wijs dat ik dit iedere week wil. Ondertussen lonkt het roerloze meer. Als we ons in het zweet hebben gewerkt en de truien eigenlijk niet meer nodig zijn, stijgt het enthousiasme in het groepje. Kleren worden uitgegooid en daaronder komen bikini's tevoorschijn. De vissers zijn gelukkig vertrokken en Merlijne benadrukt dat het goed is om bij het zwemmen de aandacht even helemaal bij jezelf te houden. Dat moet ook wel merk ik, want de kou beneemt me volledig de adem. Rustig doorademen en nog eens proberen. Merlijne benadrukt dat je pas met je gezicht in het water mag als je je adem onder controle hebt, anders is het gevaarlijk. Dat is overigens een kwestie van trainen, als je regelmatig zwemt kan je beter doorademen.
Als ik eenmaal gewend ben dringt de magie van het moment tot me door. De mist begint op te trekken, het belooft een prachtige herfstdag te worden, er vliegt een grote zwerm vogels over en het is zo indrukwekkend dat ik er bijna niet uit wil. Op de steiger schenkt Merlijne warme thee met honing in. We trekken lekker veel warme kleren aan, doen een paar rustige oefeningen, warmen ons aan de thee en genieten van de ochtend.
"Weet je waar Russische wetenschappers wel voor waarschuwen?", vertelt Merlijne. "Het is verslavend. Je moet het niet iedere dag doen."
Ach, als je moet kiezen uit verslavingen vermoed ik dat dìt verreweg de gezondste is.
www.feelingfitt.nl