Jules Croiset en Victor Reinier samen op Hanzehof-podium
ZUTPHEN - Het toneelstuk 'Een goed mens' van Flip Broekman wordt op zaterdag 18 mei opgevoerd in Theater Hanzehof. Acteurs Jules Croiset en Victor Reinier bespraken met interviewster Brechtje Zwaneveld hoe zij aankijken tegen terugblikken op je leven en wat het voor hen persoonlijk betekent om een goed mens te zijn.
Door Brechtje Zwaneveld
In het toneelstuk 'Een goed mens' blikt een oude dokter terug op zijn leven. Hij vraagt zich af wat er beter had gekund en welke keuzes hij óók had kunnen maken. Schrijver Flip Broekman, die onlangs geheel onverwacht overleed, schreef een komisch toneelstuk over het leven en de vraag hoe we kunnen weten wat 'goed' is. De dokter wordt gespeeld door de 81-jarige Jules Croiset. Victor Reinier speelt een hoogst merkwaardige patiënt die verdacht veel gemeen heeft met de dokter. Beide mannen hebben iets met elkaar uit te zoeken.
Goed en fout
Victor: "Een belangrijk thema in de voorstelling is de vraag wat het betekent om goed te zijn. Wat heb je daarvoor nodig? Een goede bedoeling kan later fout uitpakken. Misschien heb je er wel niet altijd invloed op wat een goede keus is. Het stuk laat prachtig zien dat geluk en goedheid uiteindelijk in het moment zitten. Ook al gaan die momenten voorbij of kijk je er later anders tegenaan." Jules vult aan: "De dokter vraagt zich af of hij wel goed is geweest voor zijn vrouw. Hij voelt zich over sommige dingen schuldig, de melancholie slaat toe, hij heeft fouten gemaakt en hij kan het verleden niet terugdraaien. Maar hij beseft ook hoeveel hij van zijn vrouw houdt. Voor mij persoonlijk is dat zeer herkenbaar. Ik maak de balans op en vraag me af wat ik goed en fout heb gedaan in mijn leven. Ik ben soms egoïstisch geweest, vaak vanuit opstandigheid, dat is niet altijd goed geweest, zeker niet voor de jongens, mijn twee zonen. Maar net zoals in het stuk, zeggen mijn vrouw en ik heel vaak tegen elkaar hoe gelukkig we zijn, met onze kleinkinderen, kinderen en schoondochters, die allemaal zo dicht bij ons leven." Victor: "Dat is zo mooi aan het stuk. Het goede zit niet zozeer in oorlogen en armoede stoppen of het klimaat redden. Voordat je je over dat soort grote vraagstukken druk gaat maken, moet je eerst een goed mens zijn in je eigen leven, in je eigen omgeving. Anders loop je het risico jezelf voorbij te rennen. Het goede zit in die zin dichtbij: in het kiezen voor degenen om je heen die je het meest dierbaar zijn."
Irritant mannetje
De thematiek van 'terugblikken op je eigen leven' is voor beide acteurs herkenbaar. Ondanks hun leeftijdsverschil kijken ze er min of meer hetzelfde tegenaan: naarmate je ouder wordt, ben je niet meer helemaal dezelfde als wie je vroeger was. Jules: "Als ik naar mijn kinderen kijk, Vincent en Niels, dan zie ik mijn jongere ik. Dat drukke, dat enthousiaste en fanatieke. Niets is ze te veel. Ik was net zo toen ik jong was. Maar ze zijn veel volwassener dan ik toen ik zelf jong was. Ik ben eigenlijk heel lang onvolwassen geweest. Als ik ergens van overtuigd was, dan moest ik dat uiten, luid en duidelijk. Nu ben ik milder, ik heb minder oordeel over anderen, kan dingen laten rusten." Victor knikt: "Flip vertelde dat als hij zijn eigen jongere ik zou tegenkomen, hij dat waarschijnlijk een heel irritant mannetje zou vinden. Het is natuurlijk goed dat je als je jong bent een soort bravoure hebt, maar naarmate je ouder wordt, verandert dat. Toen ik net van de toneelschool kwam dacht ik dat ik alles kon, ik was vol overtuigd van allerlei dingen en daar handelde ik ook naar. Als ik nu foto's van mezelf uit die tijd zie, denk ik: wat een kind was ik, ik wist niks."
Geestige verwarring
Hoewel 'Een goed mens' onmiskenbaar gaat over afscheid nemen van het leven, is het allerminst een zwaar stuk. Victor: "Het staat vol rake en soms ook harde grappen. Het knappe is dat het nergens sentimenteel wordt. En het stuk heeft bovendien iets raadselachtigs, met vreemde overgangen. De patiënt duikt op de meest onverwachte plekken op en hij confronteert de dokter met allerlei dingen die hij helemaal niet kán weten. Dat geeft een geestige verwarring, zowel voor de kijker als voor de personages. Jules beaamt: "Het is een meesterwerkje, dit stuk. De dialogen zitten verschrikkelijk goed in elkaar. Het heeft spanning, humor, melancholie, gewoon alles wat een goed stuk in zich moet hebben."
Kaarten voor de voorstelling van 18 mei zijn verkrijgbaar via www.hanzehof.nl.