Rozen rond het gedenkteken. Foto: Henk Mulder
Rozen rond het gedenkteken. Foto: Henk Mulder Foto:

Vergeten slachtoffers herdacht

WARNSVELD - Steeds weer horen we verhalen hoe mensen tijdens de oorlogsjaren 1940-1945 de dupe werden van de omstandigheden waarin ze verkeerden. Dat gold ook voor de mensen die als patiënt verbleven in Het Groot Graffel in Warnsveld. Donderdag 18 april werden zij herdacht.

Als gevolg van het nazibewind dat deze mensen als onwaardig verklaarde, waren de middelen voor goede verzorging heel beperkt. Een verpleegster schreef in haar dagboek: "Het was een heel getob met al die mensen die gevoed, gewassen en verzorgd moesten worden zonder dat er voldoende materiële voorzieningen waren". Bij onderzoek is gebleken dat als gevolg van de Duitse bezetting in de eerste vijf maanden van 1945 175 patiënten omkwamen door ondervoeding, tekort aan hygiëne, besmettelijke ziekten en directe oorlogsomstandigheden. In 2016 werd ter herinnering aan deze mensen, die zonder grafsteen in vak D van het kerkhof in Warnsveld werden begraven, een gedenkteken opgericht. Sindsdien vindt er jaarlijks in april een herdenking plaats van deze zogenoemde 'vergeten slachtoffers'. Een initiatief dat momenteel over heel Nederland verspreid is. Het NIOD is zelfs een nationaal onderzoek naar gestart.

Ook op donderdag 18 april kwamen nabestaanden bijeen samen met zo'n 250 leerlingen van de klassen 3 van het Isendoorn College (die het gedenkteken hebben geadopteerd) en cliënten, personeel en andere belangstellenden. In de kapel werd de leerlingen, in steeds groepen van 50, verteld over de situatie in de oorlogsjaren. Indrukwekkend was ook een cliënt die daar zijn verhaal deed. Daarna vormden de leerlingen een kring rond het gedenkteken op het kerkhof, lazen hun gedichten, hielden een minuut stilte en legden allen één witte roos met daaraan een kaartje waarop zij een persoonlijke tekst hadden geschreven. Vooral op de aanwezige nabestaanden maakte het diepe indruk.

Deze herdenking trok ook de belangstelling van de nationale tv. Op 4 mei zendt EenVandaag deze herdenking uit.

Foto: Henk Mulder
Hein Smeerdijk, de beeldhouwer,  leest  het gedicht op de gedenksteen. Foto: Henk Mulder
Leerlingen rond de gedenksteen. Foto: Henk Mulder
Het gedenkteken de volgende dag. Foto: Henk Mulder