'Deze reis wordt er een met een lach en een traan'
Ze moet er nu nog niet aan denken, maar op 12 april gaat Elise Niels met Care4Tina en een team vrijwilligers voor de tiende en laatste keer voor een medische missie naar China. De afgelopen tien jaar opereerden ze 375 kinderen, de meeste aan een schisis (open lip en/of gehemelte), een enkeling met een dubbele duim of zes tenen. De stichting is zeker nog niet klaar met haar werk, maar omdat de Chinese teamleden inmiddels door Care4Tina goed opgeleid zijn, kunnen zij het werk nu zelf oppakken.
Het begon allemaal in 2009, toen Elise bij de kinderbescherming werkte en zich naar aanleiding van een onderzoek over adoptieouders afvroeg hoe de adoptiekinderen eigenlijk leefden in het land van herkomst. Vooral in China, want daar kwamen de meeste kinderen vandaan. Via een Engelse organisatie werd ze uitgezonden als vrijwilliger naar een kindertehuis in de Chinese stad Xi'an. Bij aankomst bleken er waterpokken en mazelen te heersen en kreeg ze geen toegang. Ze bezocht het fosterhome van de Zuid-Afrikaanse Amanda de Lange in een appartementencomplex. Zij had daar dertig kinderen uit een kindertehuis met een 'special need' ondergebracht. Langs de muren stonden hun bedjes tegen elkaar aan. De kinderen sliepen met z'n drieën in de dwarsrichting in zo'n bedje. Ieder kind kreeg een Engelse naam, omdat ze alleen op die manier op de website geplaatst mochten worden. Twee jongetjes, Tim en Brian, kwamen lachend in hun loopwagentjes op Elise af, hun gezichtjes getekend door een schisis. Er lag een baby, ook met een schisis, te huilen op de bank en Elise pakte haar op, zonder op dat moment te kunnen weten wat dit kleine meisje allemaal in gang zou gaan brengen. Ze bleek Tina te heten, de naam die Elise vaak gebruikt voor haar vriendin Tineke. Elise wist dat hier iets bijzonders gebeurde. "Ik was compleet in shock van China. Als verpleegkundige ben ik wel wat gewend, maar ik wist niet wat ik zag, de enorme verschillen tussen arm en rijk en al die kinderen met hun aandoeningen." Drie van de kinderen waren heel erg ziek en ze vroeg aan een van de nanny's die daar werkten waarom ze de huisarts niet belde. De nanny kende het begrip huisarts niet. Elise kwam erachter dat er in China geen ziekenfondsverzekering bestaat. Wanneer mensen ziek zijn, moeten ze voorafgaand aan de behandeling ter plekke in het ziekenhuis betalen, wat voor arme mensen onmogelijk is. Een belangrijke reden voor arme ouders om hun kind te vondeling te leggen.
Amanda gaf Elise toestemming om met de drie zieke kinderen naar het ziekenhuis te gaan, waar ze haar ogen uitkeek. Er was geen plek voor de kinderen. Bedden zijn alleen voor volwassenen, zieke kinderen liggen in bed bij hun ouder(s). Elise en de kinderen werden ergens in een opslagruimte ondergebracht, op stoelen tegen elkaar aangeschoven.
Elise verbleef er een maand, de meest bizarre maand die ze ooit had meegemaakt. Maar terug naar huis gaan vond ze verschrikkelijk. Thuis kon ze haar ervaring in China niet loslaten en wilde actie ondernemen om de kinderen te helpen. Ze nam contact op met plastisch chirurg Johan Vehof die meteen 'Ja!' zei. Met een anesthesist en twee assistenten vormde hij Care4Tina's medisch team. Harm Edens wilde wel ambassadeur worden, maar dan moesten ze wel 'groot denken'. En dat deed Elise, samen met haar vriendin Tineke. Stichting Care4Tina werd opgericht, er werd een benefietavond georganiseerd waar ook Amanda aanwezig was, geld ingezameld, medische instrumenten geregeld en in april 2010 werden tijdens de eerste medische missie in China tien kinderen geopereerd. Inmiddels zijn we negen jaar verder, werd ieder jaar de medische missie groter en het aantal te opereren kinderen uitgebreid. Er was altijd een Chinees team van medische specialisten aanwezig dat inmiddels zelfstandig aan de slag kan, het uitgangspunt van Care4Tina. Elise is supertrots op haar team, de vrijwilligers, bedrijven en donateurs die zich vol overgave en liefde op allerlei terreinen voor de kinderen inzetten. Zo worden kinderen in het ziekenhuis tijdens de missie liefdevol 24 uur per dag door de vrijwilligers van Care4Tina verzorgd. Van tijd tot tijd worden kinderen uit het kindertehuis opgehaald (twee armen betekent twee kinderen per vrijwilliger mee kunnen nemen). Daarnaast worden ontelbaar veel materialen en spullen, zoals kinderwagens en loopstoeltjes die via verschillende wegen naar de stichting toe komen, meegebracht naar China, omdat Cathay Pacific het mogelijk maakt dat elke vrijwilliger maar liefst 40 kilo bagage mee mag nemen. Sommige donateurs bellen elk jaar: 'Doen jullie het nog? Ja? Dan maak ik geld over!'. Scholen organiseren vastenacties en sponsorlopen, iedere twee jaar werd er een Care4Tina in Concert georganiseerd met Harm Edens als presentator en vele optredens van bekende en minder bekende artiesten.
Tina heeft nog steeds een speciaal plekje in Elise's hart. Ze hebben een onverbrekelijke band en regelmatig contact via Skype. Toen Tina voor de eerste keer in China geopereerd werd (nog voor het ontstaan van de stichting), wilde Elise daar bij zijn en is toen samen met Tineke afgereisd. Ze hadden elkaar een paar maanden niet gezien, maar toen Tina Elise weer Nederlands hoorde spreken, herkende het meisje haar direct en overlaadde haar met kusjes. Jaren later, nadat Tina was geadopteerd en naar Amerika verhuisde en Elise haar opzocht, gebeurde hetzelfde. Tina zal deze keer ook bij de medische missie aanwezig zijn en een plakkaat over de samenwerking tussen het ziekenhuis en Care4Tina onthullen op de gevel van het ziekenhuis. 'De cirkel is rond', zegt Elise.
Care4Tina is groot door klein te blijven. Veel ondernemers zullen bewondering hebben voor hoe er een steen is verlegd in China. Ze heeft niet alleen voor (meer dan) 375 kinderen het verschil gemaakt, maar er ook voor gezorgd dat er steeds minder kinderen te vondeling worden gelegd, omdat hun ouders de weg naar Care4Tina weten te vinden. Wat dat betreft zijn de afgelopen jaren geslaagd. Ook maakt Care4Tina operaties mogelijk die ze zelf niet uitvoeren, zoals bottransplantaties. Naast het opereren hebben ze heel veel materialen die nodig zijn voor een operatie, kunnen aanschaffen; van medische instrumenten tot een anesthesie-apparaat en een operatietafel. Dit alles blijft beschikbaar voor het Chinese team, met de afspraak dat zij vijf jaar lang ieder jaar tien kinderen gratis opereren. Maar ook al gaan de medische missies in de huidige vorm stoppen, Care4Tina zet haar werk in China 'gewoon' voort.
Wilt u een levenslange handicap voorkomen voor kinderen met een medische beperking, zoals schisis? Ervoor zorgen dat de armste ouders in China hun kinderen kunnen laten behandelen en niet te vondeling hoeven te leggen? Kinderen niet jarenlang in een kindertehuis hoeven te blijven omdat ze getekend zijn door schisis, een teen of vinger te veel hebben? Word dan donateur van deze mooie Zutphense stichting en ga naar www.care4tina.nl. Op YouTube is een video te bekijken onder de titel C4T vrijwilligers.
