Vousvoyeren of tutoyeren?
In mijn mailbox vind ik een berichtje van Frans Rozendal, de grote man achter de website stadswandelingenzutphen.nl. Hij zorgt er met een professioneel team stadsgidsen voor dat bezoekers van Zutphen een fijne dag hebben. En volgens de vele recensies op de site lukt dat aardig, iedereen is zeer enthousiast. De gidsen gaan respectvol met deelnemers om en zorgen ervoor dat iedereen met een zeer prettig gevoel op een bezoek aan Zutphen terugkijkt.
De reden dat Frans mij een mailtje stuurt is omdat hij het getutoyeer in de Nederlandse samenleving zo storend vindt. Onlangs kreeg hij een brief van zijn zorgverzekeraar met de tekst 'JIJ hebt een declaratie ingestuurd. JE kunt de afhandeling volgen op JOUW persoonlijke website'. En eigenlijk is Frans daar niet van gediend. Hij is van het vousvoyeren, spreekt onbekenden dus netjes met 'U' aan en vindt dat een beleefde omgangsvorm. Hij stuurt de verzekeraar een berichtje met de vraag waarom het bedrijf de beleefdheidsvorm 'U' heeft verlaten? En toen was er een probleem, de dame van het klantencontact wist niet wat het woordje 'beleefdheidsvorm' betekende. Tja.
Met genoegen heb ik het mailtje van Frans gelezen. Ook ik heb in het verleden kortstondig met mijn telecomprovider gemaild over de beleefdheidsvorm. Ik ken de mensen daar niet persoonlijk, dus spreek ik ze netjes aan in de u-vorm. Zowel in enkelvoud als in meervoud. Prompt kreeg ik een reactie terug met de mededeling dat het bedrijf zich op een jonge doelgroep richt en daarom kiest voor het tutoyeren van haar klanten. Ik gaf vervolgens aan dat ik liever anders benaderd wilde worden, maar helaas. Zelfs een suggestie om in de systemen een optie 'aanspreekvorm' in te bouwen werd niet in behandeling genomen.
In onze boekhandel leerde ik de medewerkers al voordat ze achter de kassa plaats mochten nemen dat de klanten aangesproken dienden te worden met u. Een uitzondering gold voor kinderen en leeftijdsgenoten en misschien de ouders. Maar zelfs dan golden nog beleefdheidsvormen, want er konden wel eens andere klanten in de rij staan die vervolgens dachten dat in de winkel wel heel frivool met klanten werd omgegaan.
Nu zijn er natuurlijk ook heel veel klanten die aangeven dat de u-vorm niet nodig is. Ik begrijp dat, maar het zit er bij mij nu eenmaal ongelofelijk ingebakken. Misschien kent u Harmen Siezen nog, nieuwslezer bij het 8-uur journaal. Hij begon het bulletin altijd met 'Goedenavond dames en heren'. Daar ben ik weer helemaal voorstander van, het respectvol met elkaar omgaan. In Duitsland is dat nog heel gewoon, kijk maar eens op tv. En in België? Ach, daar spreken ze de hond zelfs nog aan met 'U'. Maar dat gaat zelfs mij te ver.