Schoten voor de boeg bij openbare aftrap van Zutphense collegeonderhandelingen
ZUTPHEN - "Wát een belangstelling", klinkt het een paar rijen verderop. Klopt, de Burgerzaal zit goed vol. Nadat Zutphenezen en Zutphenaren bij de gemeenteraadsverkiezingen op 21 maart hun mening gaven met het wel dan niet roodkleuren van een rondje naar keuze, kregen zij zes dagen later, 27 maart, opnieuw de gelegenheid zich te laten horen. Iedereen is welkom tijdens de aftrap van de onderhandelingen voor een nieuw college.
Door Eric Klop
De openbare bijeenkomst is een primeur. Naar verluidt tot stand gekomen via een een-tweetje van burgemeester Annemieke Vermeulen en Liza Luesink, voorvrouw van GroenLinks dat na het tellen der stemmen als grootste fractie uit de bus kwam. Willen we transparantie? Dan krijgen we transparantie! Wat voorheen goeddeels in veilige beslotenheid gebeurde, gaat zich nu meer openheid afspelen. Weg met de achterkamertjes; leve de sociale media en openbare (pers-) gesprekken. Te beginnen met een bijeenkomst, waar zowel politiek als publiek aangeeft wat tijdens de coalitieonderhandelingen sowieso aan bod moet komen. De politieke afgevaardigden noemen 'groen', 'duurzaamheid', 'huishoudelijke zorg', 'sociaal domein', 'werkgelegenheid', 'cultuur' en 'ondernemersklimaat'. Niet veel nieuws onder de zon dus, waaraan het publiek desgevraagd weinig toe te voegen heeft. Wel klinken bezorgde geluiden over de beschikbaarheid van woningen voor jongeren, leefbaarheid van de binnenstad in relatie tot markt en horeca, het leerlingenvervoer en dat toerisme zijn grenzen heeft. Het is maar dat de onderhandelaars het weten.
Ook krijgt het publiek zicht op welke coalitie de fracties voor ogen hebben. Burgemeester Vermeulen stelt hen de vraag vrank en vrij. En hamert met een onverbiddelijke glimlach op een helder antwoord. Hein Brunsveld stelt namens het CDA dat de kwaliteit van het college belangrijker is dan de politieke kleur. Hij ziet niettemin GroenLinks en PvdA als 'motorblok', waar D66, ChristenUnie en zijn partij mooi op aan kunnen sluiten. "Met SP, Stadspartij en Bewust Zutphen/Warnsveld wordt het wat lastiger", aldus Brunsveld die met geen woord rept over de huidige coalitiepartner Burgerbelangen. De PvdA wil volgens Annelies de Jonge 'graag formeren over links, eventueel aangevuld met D66 of VVD'. "Burgerbelang ligt vanwege de gebleken instabiliteit moeilijker", meldt ze. Hoewel Ingrid Timmer van D66, Antje van Dijk (VVD) en SP'er Matthijs ten Broeke naar eigen zeggen niemand uit willen sluiten, opteren zij vooralsnog evenmin voor collegedeelname van deze de afgelopen vier jaar door ruzie en scheuringen geteisterde raadsfractie. De kleinere Stadspartij en Bewust Zutphen/Warnsveld lijkt overigens hetzelfde lot beschoren. Niettemin mogen de lokalen hoop putten uit wat Liza Luesink namens winnaar GroenLinks te berde brengt: "Wij staan er oprecht open in en hebben geen koers voor ogen."
Het zijn schoten voor de boeg. Een tweetal informateurs van GroenLinks-huize, - immers de grootste in de nieuwe gemeenteraad -, gaat er nu serieus mee aan de slag. Liza Luesink stelt hen aan het publiek voor. Rosalie Smit is eigenaar van een politiek adviesbureau, voormalig directeur van het wetenschappelijk bureau van GL en oud-voorzitter van de afdeling Amsterdam. Zij kent Zutphen nauwelijks. "Maar een frisse blik is nooit weg", meent Victor Boldewijn, die de voorbije vier jaar zitting had in de Zutphense fractie van GroenLinks en derhalve zorgt voor de plaatselijke kennis en ervaring die nodig zijn bij het verkenningsproces. Het tweetal ontvangt komende vrijdag alle fractieleiders, die daartoe inmiddels een aantal vragen gemaild hebben gekregen. Wie weet is die ene gespreksronde voor de informateurs reeds voldoende om in alle openheid te adviseren welke partijen het meest kansrijk zijn om samen een coalitie te vormen. En of die dan direct al de stap willen zetten naar de daadwerkelijke formatie van een nieuw Zutphens college en het zowel binnen als buiten de gemeente werven van geschikte wethouders. Ja, belooft verkenner Boldewijn, "ook dat gebeurt in gepaste openbaarheid."