Isendoorn. Foto: Meike Wesselink
Isendoorn. Foto: Meike Wesselink Foto:

'Omdat het over veel meer gaat dan alleen over een paar stenen'

Over vier jaar is helft van de schoolgebouwen in Zutphen ouder dan veertig jaar

Zutphen - Het is lastig in de toekomst van het onderwijs kijken. Toch moest er qua huisvesting een plan van aanpak komen. Over vier jaar is meer dan de helft van de schoolgebouwen in Zutphen ouder dan veertig jaar en om te voorkomen dat de scholen allemaal tegelijk bij de gemeente aankloppen voor nieuwbouw, is er samen met hen, een raming gemaakt voor de komende vijftien jaar. Totale kosten: ruim 48 miljoen euro. Ook de flinke leerlingenkrimp die voor de komende vijftien jaren is voorzien, is meegenomen in het plan dat is voorgelegd aan de raad om over te oordelen. Patricia Withagen is er tevreden mee. "Omdat het over veel meer gaat dan alleen over een paar stenen", zo zegt ze.

Door Meike Wesselink

"Veel meer worden scholen uitgedaagd om de samenwerking op te zoeken. Met elkaar, met het bedrijfsleven en met instellingen die al een plek hebben in de wijk. De scholen ondersteunen dit zogenaamde masterplan allemaal en begrijpen heel goed dat de diversiteit van het onderwijs voor Zutphen een meerwaarde heeft en dat het belangrijk is die te behouden. Het betekent niet 'ieder voor zich', het betekent juist dat scholen slim moeten nadenken hoe ze hun bestaande en toekomstige ruimte nóg beter kunnen benutten, samen met andere scholen, met het bedrijfsleven en met de samenleving. Het levert niet alleen efficiënt gebruik van een paar stenen op, de samenwerking heeft ook inhoudelijk meerwaarde. Neem bijvoorbeeld het VMBO-onderwijs en het bedrijfsleven. Leerlingen van een technische opleiding zouden bijvoorbeeld gebruik kunnen maken van geavanceerde machines die het bedrijfsleven al in huis heeft. Zo'n bedrijf zou dan weer gebruik kunnen maken van klaslokalen voor bijscholing. Het gaat dan niet meer alleen over besparing van middelen en ruimte, maar ook over het uitwisselen van kennis en het opzoeken van elkaar."

Scholen worden uitgedaagd de samenwerking op te zoeken

Om veel meer van dit soort slimme samenwerkingsverbanden te vinden, wil de portefeuillehouder groen licht vragen van de raad om te onderzoeken of het mogelijk is de rijksvergoeding voor onderwijshuisvesting onder verantwoording van de Zutphense schoolbesturen te laten vallen. Omdat de verantwoordelijkheid van onderhoud van het schoolgebouw bij het schoolbestuur ligt en nieuwbouw en renovatie onder verantwoording van de gemeente valt, zouden financiële middelen voor nieuwbouw, renovatie of onderhoud op deze manier efficiënter kunnen worden ingezet. Ook zou zo'n samenwerkingsverband mogelijkheden bieden om externe financieringsmiddelen aan te trekken, zoals een subsidie voor duurzame oplossingeng of een crowdfundings-actie voor een gezamenlijke multifunctionele ruimte in de wijk. De scholen weten dat hen de komende vijftien jaar op een of andere manier een leerlingenkrimp te wachten staat. De prognose is een daling van 27% in het basisonderwijs en 19% in het voortgezet onderwijs. Om over een paar jaar niet met overbodige schoollokalen te zitten, is het dus zaak goed vooruit te kijken.

De verwachting is dat een dergelijke door-decentralisatie een versnelling oplevert: "Voor de komende vijftien jaar hebben we een raming gemaakt om de Zutphense scholen die op de nominatielijst staan gefaseerd te renoveren of nieuw te bouwen. Hoewel alle scholen zich kunnen vinden in de raming, zijn er scholen die best iets eerder aan de beurt zouden willen komen. Als het hen lukt om kostenbesparende oplossingen te bedenken, zoals een keuze te maken voor renovatie in plaats van nieuwbouw of een nieuwbouwproject in gezamenlijkheid met een andere school of bijvoorbeeld het bedrijfsleven te realiseren, dan ontstaat er wellicht ruimte om eerder aan de slag te kunnen.

Het college stelt voor om 30.000 euro per jaar vrij te maken voor pilots. Met name in het beroepsonderwijs moet veel meer de beweging naar het bedrijfsleven worden gemaakt. Hoe leuk zou het zijn als leerlingen van een zorgopleiding voor het oefenen met rolstoelen terecht kunnen bij Sutfene? Voor de scholieren is het een gerichte praktijkoefening, voor ouderen is het een leuke sociale bezigheid. Ook de beweging naar de wijk moet veel meer gemaakt. Combineer het onderwijs met sportfaciliteiten die er al zijn, met buurthuizen of andere voorzieningen die in de wijk die als praktijkruimte kunnen dienen."

Voor de komende jaren worden de verouderde noodgebouwen van het Isendoorn vervangen, krijgt het voortgezet onderwijs van de vrije school uitbreiding met nieuwbouw, gaan de scholen voor speciaal onderwijs Anna Flokstra en het Mozaïek een nog nauwere samenwerking aan, wat ook consequenties heeft voor verbouw en komt er nabij die onderwijsinstellingen een nieuwe Cluster 1V-school (ook speciaal onderwijs).