Koepel bij het Gebroeders Bakker's Weeshuis. Foto: Regionaal Archief Zutphen (SZU002024932_010).
Koepel bij het Gebroeders Bakker's Weeshuis. Foto: Regionaal Archief Zutphen (SZU002024932_010). Foto:

Doelstellingen Stichting Gebroeders Bakkers Weeshuis onveranderd

Zutphen – "Het verstrekken van geldelijke bijdragen en ondersteuningen voor de verzorging, opvoeding en onderricht van wezen en halfwezen en kinderen uit onvolledige gezinnen in beginsel van Hervormde Huize", zo luidt nog steeds een van de belangrijkste doelstellingen van Stichting Gebroeders Bakkers Weeshuis. Waar op 1 mei 1850 tijdens de oprichting een tiental wezen werd verwelkomd in het weeshuis op het Oude Wand 23, is het tegenwoordig een stichting die (financiële) ondersteuning biedt aan personen en organisaties die zich inzetten ten goede van kinderen en jongeren bij voorkeur geboren en getogen te Zutphen en omstreken.

Door Bernadet te Velthuis

Het begon allemaal met de gebroeders P. en C.A. Bakker, woonachtig aan de Lieve Vrouwestraat in Zutphen en welgesteld geworden door het houden van vee, die het plan hadden opgevat hun vermogen ten goede te laten komen aan wezen. P. Bakker overleed voordat de verwezenlijking hiervan een feit was, maar zijn broer C.A. Bakker zorgde dat ook zijn naam vereeuwigd werd in de stichting. Zelf overleed hij uiteindelijk negen jaar na de oprichting, in 1859, zijn vermogen nalatend aan het weeshuis. Ter nagedachtenis werd in 1884 een monument geplaatst op het graf van de broers op de oude algemene begraafplaats (Warnsveldseweg).

Op 1 mei 1850 vond de plechtige inwijding van het weeshuis plaats aan het Oude Wand, waar het uiteindelijk tien jaar gevestigd was, voordat het in 1860 verhuisde naar de Kuiperstraat 11 (pand van het latere hotel 's Gravenhof). Er kwam een einde aan de exploitatie als zijnde weeshuis nadat de laatste wezen, twee jonge meiden, het weeshuis verlieten en het pand uiteindelijk in 1942 werd verkocht.

De stichting houdt nu kantoor aan het Rijkenhage 22 in Zutphen. Het huidige bestuur bestaat uit H. Hesselink (lid- niet statutair bestuurder), H.J.G.B. Schiller (lid), C. P. Brandsma (lid), I.F. Gray (penningmeester), P.J.A. Smit (secretaris) en E.B. Blankhart (voorzitter).

Aanpassing aan actualiteit
De statuten zijn sinds de oprichting slechts eenmaal veranderd (1979) en aangepast aan de actualiteit. Het oorspronkelijke doel, de opneming ter verzorging en opvoeding van wezen, bestaat nog steeds. Het werkveld is echter een stuk breder geworden en richt zich eigenlijk op alles wat dienstbaar kan zijn aan de jeugdzorg zowel in binnen- als buitenland. Wel ligt de focus nog steeds op personen en organisaties die bij voorkeur een binding hebben met Zutphen.

Zo zijn er diverse projecten op bijvoorbeeld Java en in Nepal en Afrika (opgezet of gerund door mensen uit Zutphen e.o) waar de stichting onder andere ondersteuning biedt op het gebied van onderwijs, maar waar ook families en organisaties die kinderen opvangen en verzorgen geleerd wordt om voedsel te verbouwen zodat zij in hun eigen onderhoud kunnen voorzien.

Géén 'blinde' donaties
De inkomsten van de stichting bestaan uit pachtopbrengsten van boerderijen en landerijen in de Achterhoek. Een belangrijk streven van Stichting Gebr. Bakkers Weeshuis is dat minimaal 75 % van de bestedingen uitgegeven worden in het binnenland. En dat is hard nodig, op het moment ziet het bestuur een flinke groei in het aantal binnenlandse aanvragen. Belangrijkste is dat iedere aan ondersteuning uitgegeven euro verantwoord wordt. Zo worden er geen 'blinde' donaties gedaan.

Documentatie sinds begin in eigen beheer

Geld gaat naar uiteenlopende onderdelen, van sportkleding en- abonnementen tot studiefinanciering. Zo heeft de stichting bijvoorbeeld deels de sportmaterialen van het nieuwe Beach Center Zutphen-Warnsveld gefinancierd en is zij tevens ondersteuner van de Voedselbank in Zutphen.

Het bestuur wil niet alleen weten waar het geld voor bestemd is, maar zorgt ook als het gaat om het geven van materiële ondersteuning en goederen zelf voor de rechtstreekse betaling van de goederen. Daarnaast wordt de jaarrekening door een onafhankelijk accountantskantoor gecontroleerd en vervolgens wordt de controleverklaring van die accountant verzonden naar de gemeenteraad van Zutphen.

Betrokkenheid
De stichting onderhoudt goede banden met diverse sociale/ maatschappelijke organisaties, verenigingen, goede doelen en algemeen nut ogende instellingen (ANBI's). Zo zijn er diverse keren per jaar bijeenkomsten met andere instellingen van weldadigheid binnen de gemeente. Daarnaast komt het bestuur van de stichting regelmatig bijeen. Ook worden jaarlijks diverse bezoeken gebracht aan pachters en worden diverse verpachte terreinen geïnspecteerd. De betrokkenheid van het bestuur is groot, zij besteden tenslotte hun vrije tijd aan het uitvoeren van de doelen van de stichting.

Documentatie in eigen beheer
Bijzonder aan de stichting Gebr. Bakkers Weeshuis is dat alle documentatie vanaf 1850, denk aan (handgeschreven!) notulen, statuten, nota's en zelfs foto's, nog steeds in eigen beheer zijn. Daarnaast zijn een aantal voorwerpen, waaronder serviezen, bij het Stedelijk Museum Zutphen terecht gekomen, nadat deze onder het voormalige pand van het weeshuis aan de Kuiperstraat zijn gevonden.

Tot slot duiken er nog weleens onverwacht spullen op, zoals in het geval van een dame uit het noorden van ons land die een zilveren beker met inscriptie, ooit geschonken door de stichting, tussen de erfenis vond. Uiteindelijk is met behulp van de statuten ontdekt dat deze was uitgereikt aan een lerares van het weeshuis voor haar jarenlang bewezen diensten.

Meer weten over de stichting of een aanvraag doen, neem dan een kijkje op de website.


St. Gebr. Bakkers Weeshuis
Rijkenhage 22, Zutphen
0575-514424
info@bakkersweeshuis.nl
www.bakkersweeshuis.n

Eetzaal in het Gebroeders Bakker's Weeshuis. Foto: Regionaal Archief Zutphen (SZU002024932_006).