Schaapherder Maarten van Baaren (38) is zeven dagen per week bij zijn kudde. Foto: Alize Hillebrink-Korf
Schaapherder Maarten van Baaren (38) is zeven dagen per week bij zijn kudde. Foto: Alize Hillebrink-Korf Foto:

Schaapherder Maarten Van Baaren: 'Met dit werk hoef je niet met vakantie'

Warnsveld - In de weiden aan de Werkseveldweg in Warnsveld blaten de schapen van Schaapskudde 't Niejboer je tegemoet. Lammetjes rennen, dartelen of drinken bij hun moeders in het gras. Schaapherder Maarten van Baaren (38) is de tel kwijtgeraakt hoeveel het er zijn: "Rond de 220 zeker." Het eerste lammetje van dit jaar werd begin februari geboren. Inmiddels hebben bijna alle drachtige schapen gelammerd. Van Baaren: "Elke ochtend dat ik hier kwam waren er weer een paar bij." In tegenstelling tot de meeste schapen lammeren deze schapen niet in de stal, maar gewoon in de buitenlucht.

Door Alize Hillebrink-Korf

Aan de picknicktafel voor de schaapskooi wordt de koffie ingeschonken. Te midden van de honderden schapen en de geur van hooi en wol waan je je even terug in de tijd. Totdat de mobiele telefoon gaat. "Sorry," zegt van Baaren, "deze mòet ik opnemen." Het geblaat van lammetjes en schapenmoeders uit de wei klinkt op de achtergrond.
De kudde is vijftien jaar geleden begonnen als een hobbykudde van Philip Vaartjes die besloot Schoonebeeker schapen te gaan houden vanuit zijn liefde voor dit zeldzame ras. Intussen is de kudde uitgegroeid tot maar liefst 600 schapen. In 2012 bouwde Natuurmonumenten een geheel nieuwe schaapskooi. Vier jaar geleden nam Van Baaren het stokje van Vaartjes over. Als één van de weinige zelfstandige schaapherders in Nederland moet hij zelf zorgen voor inkomsten voor het in stand houden van de kudde.

Oerschapen op woeste gronden
De schapen van het ras Groot heideschaap, zijn zogenaamde oerschapen. Van Baaren: "Waarschijnlijk zijn ze in de 80-jarige oorlog meegekomen met de Spanjaarden als levend proviand en hebben ze zich hier voortgeplant. Vòòr 1900 liepen er in Nederland duizenden schaapskudden rond voor het ontginnen van de woeste gronden." De schaapskudde van Van Baaren is nog één van de veertig traditioneel gehoede kuddes in Nederland. Om de traditie in ere te houden en het beroep lonend te maken trekt de kudde het grootste deel van het jaar rond. Onder leiding van de herder en zijn honden trekken ze het Groote veld op, het natuurgebied tussen Vorden en Lochem. Rond eind oktober keren ze weer terug naar de schaapskooi. Van Baaren: "De schapen begrazen het land en dragen daarmee op natuurlijke wijze bij aan het onderhoud van natuurterreinen en boerenland." De herder wijst naar de horizon. "Daar waar je nu bos ziet was vroeger allemaal heide. Hiervandaan kon je de kerktorens van Almen, Lochem en Vorden zien! In de toekomst willen we weer net als vroeger de schapenmest gebruiken voor de voeding van afgeplagde heide. Of ik wil dat alles weer als vroeger wordt? Nee, dat hoeft voor mij niet. Maar ik zou wel meer opdrachtgevers willen. Schapen zijn erg nuttig en goed voor het land.

Zeven dagen per week is Van Baaren bij zijn kudde. Alleen slapen doet hij thuis in Vierakker. "Met dit werk hoef je niet met vakantie" lacht hij. "Een week per jaar vakantie is voor mij genoeg, alleen mijn gezin denkt daar anders over."

Lammetjesdag
Zondag 24 april van 12.00 tot 16.00 uur is het Lammetjesdag bij schaapskooi Graafsekamp, Werkseveldweg 2 in Warnsveld, hét moment waarop de nieuwgeboren lammetjes getoond worden. Verder is er een demonstratie wol selecteren en er wordt uitleg gegeven over natuurbeheer met schapen en over het zeldzame ras van de kudde, het Groot heideschaap. Kinderen kunnen zeepvilten, lammetjes aaien en een ponyritje maken. Entree 2,50 euro ten behoeve van onkosten.


www.hetniejboer.nl