De leerlingen gaan op onderzoek uit in het huwelijksregister.
De leerlingen gaan op onderzoek uit in het huwelijksregister. Foto:

Leerlingen Isendoorn college ervaren praktijk van het onderzoek

Toekomst verkennen bij het archief

Warnsveld - Leerlingen uit 5 VWO van het Isendoorn college bezochten het Regionaal Archief Zutphen om even te proeven van historisch onderzoek. Na een korte rondleiding door het archief gingen zij zelf aan de slag met voorouderonderzoek en het lezen van oud schrift.

Om de leerlingen te helpen bij de keuze van het onderwerp voor hun profielwerkstuk, heeft het Regionaal Archief Zutphen een middag voorbereid waar de praktijk van historisch onderzoek centraal staat. Voordat de leerlingen aan de slag gaan, maken ze een korte wandeling langs de stellingen met archiefdozen in de depots aan de Spiegelstraat, waar de temperatuur altijd rond de 17 graden Celsius is. De archivaris toont enkele pronkstukken zoals de stadsbrief van Zutphen van rond het jaar 1200 en een rijk gekleurde aflaat met zegels van kardinalen aan zijden draadjes uit de periode rond 1400.

Lezen van oud schrift
Met het lezen van oud schrift, paleografie genaamd, komen de puzzelaars aan hun trekken. De oude handschriften van rond 1400 zijn niet alleen moeilijk leesbaar, het is ook nog de kunst om te ontdekken waar een letter voor staat. Het gebruik van afkortingen was in die tijd heel gebruikelijk. De vraag: "Is het allemaal Nederlands?" is zeer begrijpelijk na een blik op de letterbrij. Met behulp van een voorbeeld alfabet gaat de groep enthousiast aan de slag en dan blijkt dat het ontcijferen lukt. Daarna volgt de interpretatie want tot nu toe wisten de leerlingen natuurlijk niet dat het woord 'heimelichheit' toilet betekent. Na deze introductie komt een van de leerlingen tot de conclusie dat de opgedane kennis van pas kan komen bij het bestuderen van oude bronnen.

Voorouderonderzoek
Onderzoek doen naar families, genealogie genaamd, is een veelvoorkomende hobby. Historici komen er beroepsmatig mee in aanraking, bijvoorbeeld bij het schrijven van een biografie. Om een beetje gevoel te krijgen bij het onderzoek, zoeken de leerlingen in een database waarin de akten van geboorte, huwelijk en overlijden sinds 1811 te vinden zijn. En ja hoor, in het huwelijksregister zijn de namen van de voorouders te zien. Omdat daar ook de namen van de ouders van de bruid en de bruidegom vermeld staan, zijn ze alweer een generatie verder. De blijdschap is groot als blijkt dat de namen van de verre voorouders van de klasgenoten op elkaar lijken. "Misschien zijn we wel familie!"

Het regionaal archief beheert de archieven van de gemeente Brummen, Lochem en Zutphen en is geopend van dinsdag tot en met donderdag van 9.00 tot 17.00 uur. Ook is er veel informatie te vinden op www.regionaalarchiefzutphen.nl

De leerlingen zien de stadsbrief van Zutphen uit 1200