Petitie voor herplaatsing Wilhelminafontein naar Schupstoel

ZUTPHEN - Stichting de Oude HBS is een petitie gestart voor herplaatsing van de antieke Wilhelminafontein naar de Schupstoel. “De fontein is in 1899 door de Zutphense burgerij opgebracht, het is dan ook aan de Zutphense burger om zich hierover uit te spreken.”

Door Alize Hillebrink

Al meer dan 25 jaar staat de Zutphense Koningin Wilhelminafontein droog op de Bult van Ketjen. Verborgen tussen struiken, omhangen met spinnenwebben en met scheefgezakte spits. “De fontein is in deplorabele toestand, het ijzerwerk vertoont scheuren,” zegt woordvoerder Hendrik de Bruin van Stichting de Oude HBS. De stichting wil dat de fontein verhuist naar de Schupstoel in de Zupthense binnenstad en daar weer in volle glorie gaat spuiten. “De Schupstoel wordt binnenkort heringericht en er is op het plein een waterput aanwezig. De perfecte plek voor de fontein,” aldus De Bruin. Met de petitie ‘Schupstoel op de schop, Wilhelminafontein erop!’ vraagt de stichting Zutphense inwoners hiervoor te tekenen.

Het is niet de eerste keer dat er een poging wordt gedaan om 120 jaar oude Wilhelminafontein, een gift van de Zutphense burgerij aan de stad in 1899, een definitieve plek te geven in het Zutphens stadscentrum. In 2016 was het oud CDA-raadslid Theo Engelen die een laatste poging deed tot herplaatsing van de fontein naar zijn oorspronkelijke locatie op de Houtmarkt, op de plek van de huidige zuilenfontein. Engelen haalde er bijna duizend handtekeningen voor op, maar zijn initiatief werd door college en gemeenteraad afgewezen vanwege de hoge kosten, en omdat er al een fontein op die plek staat.

De aankomende herinrichting van de Schupstoel is volgens Stichting de Oude HBS een uitgelezen kans om de fontein te herplaatsen. De Bruin: “Een perfecte locatie voor een fontein die recht doet aan de historische context van het plein. Precies wat het college voor ogen heeft, want volgens hen is de Schupstoel een belangrijke drager van de historische kwaliteiten van de binnenstad van Zutphen.”

Wethouder Annelies de Jonge wuifde het voorstel tijdens de Forumvergadering van 29 juni weg. “We gaan het onderzoek niet nog een keer over doen,” zei ze. Hiermee doelde ze op een gemeentelijk onderzoek in 2018 naar ‘ontwikkellocaties’ voor de fontein. Plaatsing van het waterwerk moest bijdragen aan de ruimtelijke kwaliteit van de betreffende locatie en onderdeel uitmaken van ruimtelijke ontwikkelingen. Kosten voor herplaatsing en restauratie zouden kunnen worden meegenomen in de begroting voor de herinrichting van de locatie. “Dat is met de Schupstoel het geval,” zegt De Bruin. Maar in het onderzoek van 2018 komt de Schupstoel echter niet voor. De locaties Vispoortplein, s-Gravenhof, IJsselkade/Marspoortstraat en Hanzehof zijn wel onderzocht. In de conclusie spreekt het college de voorkeur uit voor de locatie Hanzehof waar sprake is van een passende historische setting en waar de fontein een impuls geeft aan deze plek,” luidt de motivatie.

Op de vraag waarom de Schupstoel nooit als locatie is onderzocht geeft wethouder De Jonge geen antwoord. Wel zegt ze: “De Schupstoel is geen plein maar een straatje.” Dit, terwijl er in de herinrichtingsplannen alleen over de Schupstoel als plein wordt gesproken. “De Wilhelminafontein heeft een grote footprint, bij de fontein hoort nog een flink bassin van 7-8 meter,” voegt De Jonge eraan toe. “Op de Schupstoel is daar geen ruimte voor.”

“Een fontein van deze allure, een Zutphens erfgoedtopstuk uit de 19e eeuw, moet je niet wegstoppen in een buurt buiten de stad, zegt woordvoerder De Bruin van de Oude HBS. “Bovendien heeft deze fontein een specifiek verhaal, hij hóórt bij de binnenstad.” Ook CDA-raadslid Hein Brunsveld vindt de Hanzehof een ongelukkige plek. “Te ver buiten het centrum en de fontein komt daar niet tot zijn recht. Wij zien hem graag op de Schupstoel.” Theo Engelen vindt de locatie Hanzehof absoluut geen geschikte plaats voor de fontein. “Daar is hij te duurzaam voor! Dan kunnen ze hem beter laten staan waar hij nu staat. Hij moet in het zicht van de stad. Hij hoort in de stad, in het centrum. Anders verdient ie niet.”

Volgens Brunsveld is het juist nu een gouden kans om te onderzoeken of de fontein een plek kan krijgen op de Schupstoel. “In buurt van de plek waar hij ooit gestaan heeft. En financieel is het om het even of hij nou bij de Hanzehof komt of op de Schupstoel.” Het wegwuiven van het idee door wethouder vindt Brunsveld te kort door de bocht. “Dat doet geen recht aan dit stukje erfgoed van Zutphen. Onze voorouders hebben deze fontein bij elkaar gespaard. Het is een uniek stukje Zutphen dat de aandacht verdient.” Engelen waarschuwt dat het vijf over twaalf is voor de fontein. “Hij moet zo snel mogelijk worden hersteld en verplaatst naar een erkende plek. Het liefst morgen nog.”

Net als in 1889 werkt De Oude HBS aan de mogelijkheid tot donatie door de Zutphense burgers. “Vroeger kon ieder die dat wilde bijdragen met 25 cent. Nu kan iedereen 25 euro doneren. Het bedrag komt op een geblokkeerde rekening en wordt gebruikt voor de revisie en verhuizing van de fontein. In ruil voor hun bijdrage worden donateurs aandeelhouder en krijgen ze een certificaat. Mochten de plannen onverhoopt niet door gaan krijgt iedereen zijn geld teruggestort.”

Petitie: ‘Schupstoel op de schop, Wilhelminafontein erop!’ : https://petities.nl/petitions/schupstoel-op-de-schop-wilhelminafontein-erop?locale=nl 

Koningin Wilhelminafontein 1898 – 2021

Ter gelegenheid van de inhuldiging van Koningin Wilhelmina in 1898 wordt tijdens de Kroningsfeesten een tijdelijke fontein geplaatst op de markt tegenover de Sprongstraat. Het enthousiasme van het publiek is zo groot dat er besloten wordt geld in te zamelen voor een echte fontein. Elfhonderd burgers dragen 0,25 cent bij om de bouwkosten te kunnen betalen. De fontein wordt door de in Delft gevestigde firma Braat ontworpen en gebouwd. Op 31 augustus 1899 draagt de burgerij de fontein over aan de gemeente. Lees hier meer over de geschiedenis van de fontein: https://www.contactzutphen.nl/nieuws/algemeen/130348/standplaats-zutphense-wilhelminafontein-opnieuw-ter-discussie