Ben’s zussen waren de ‘prinsesjes’. Op zoek naar foto van ‘tableau vivant’ uit 1948

ZUTPHEN – In heel Nederland, dus ook in Zutphen, was het in de week van 31 augustus tot 6 september 1948 groot feest. Prinses Juliana werd de nieuwe koninging, zij nam het stokje van haar moeder Wilhelmina over. Op de Zaadmarkt vormde een groep Zutphenaren een ‘tableau vivant’, waarbij de drie zussen van Ben Wamelink de prinsesjes Beatrix, Irene en Margriet vertolkten. “Daar moeten toch foto’s van zijn!”

Door Sander Grootendorst

Wamelink, geboren op de Hazekamp in het Deventerwegkwartier, kan zich de euforie van toen nog goed herinneren, ook al was hij pas vijf jaar. “Zo kort na de oorlog was het koningshuis van grote betekenis.” Dat blijkt uit de vele juichende krantenartikelen die rond de huldiging verschenen. In het Zutphensch Dagblad van 7 september prijkt een foto met als plechtig bijschrift: “Burgemeester De Jonge leest op het bordes van het gemeentehuis de Proclamatie van Koningin Juliana voor.” Zo ging dat in die dagen.

Kranten van nu zouden spannendere foto’s plaatsen, bijvoorbeeld van dat tableau vivant, die ‘levende beeldengroep’. Het werd wel aangekondigd als een van de vele festiviteiten: “Het comité tot viering van nationale feestdagen te Zutphen is met plannen voor de feestweek van 31 Augustus (de verjaardag van Koningin Wilhelmina) tot 6 Sept (de Kroningsdag van Prinses Juliana) nu zo ver gevorderd, dat het programma kan worden bekend gemaakt.” “Het belangrijkste nummer daarvan” was volgens het comité “het openluchtspel dat een herdenking inhoudt van de vijftig regeringsjaren van Koningin Wilhelmina.” “Talrijke groepen der bevolking” waren daarbij betrokken.

“De begeleidende muziek wordt uitgevoerd onder leiding van de heer A.C. van Leeuwen door de vereniging ‘Crescendo’, welke ook diverse taferelen muzikaal zal inleiden en opluisteren.” 

“Het Comité heeft mej. Van der Weel bereid gevonden diverse tableaux, pantomimes te ontwerpen, die onder haar leiding ten tonele zullen worden gebracht door meisjes en jongens van diverse verenigingen.” In het artikel is sprake van plein ’s-Gravenhof als decor, maar allicht waren er meerdere locaties, waaronder de door Wamelink genoemde Zaadmarkt.

September 2023, precies driekwart eeuw later. Wamelink heeft vanaf zijn balkon aan de Kruittorenhoek uitzicht over de stad die hij met het gezin in 1951 verliet, maar waar hij op latere leeftijd weer terugkeerde. Hij pakt er een foto bij, gemaakt vóór het ouderlijk huis in 1948, waarop hijzelf (“ik vond van mezelf dat ik stoer moest kijken”), zijn ‘broertje’, zijn moeder, en de drie zusjes te zien zijn. De drie zusjes die één dag prinses mochten spelen. “Ze hadden ongeveer de leeftijd van de echte prinsesjes. Er werd gerepeteerd in de Buitensociëteit. Er was een man die Bernhard speelde en een vrouw die Juliana speelde. Zij zullen wel niet meer leven. Van de feestweek weet ik nog dat bij ons de hele buurt was versierd met slingers, lampjes en lampions. In ons huis moest de stekker daarvoor in het stopcontact.” 

Nog veel meer beelden uit die tijd zijn bewaard in Wamelinks hoofd. Maar graag zouden hij en zijn zussen José, Thea en Nan concrete foto’s van het tableau vivant onder ogen krijgen. Navraag heeft tot nu toe niets opgeleverd. Vandaar een oproep in Contact Zutphen-Warnsveld. Mocht de foto worden gevonden, krijgt hij ongetwijfeld een plaatsje naast die andere, die ‘stoere’, op de Hazekamp 20, drie jaar na de oorlog.

Ben Wamelink is bereikbaar via ben.w@planet.nl.