Gemeente Zutphen: stoppen met Gazprom nu geen optie

ZUTPHEN - De de gemeente Zutphen maakt vooralsnog de keuze om het contract met het Russische aardgasbedrijf Gazprom op dit moment niet te verbreken.

Door Alize Hillebrink

Door de klimaatcrisis en de oorlog in Oekraïne is de urgentie groter dan ooit, zei wethouder Eva Boswinkel vorig maand. Zo’n dertig panden in Zutphen, waaronder het stadhuis, worden op dit moment verwarmd met Russisch gas. “Hieronder vallen bijvoorbeeld het zwembad, sporthallen, onze dependance op de Revelhorst,” zegt wethouder Boswinkel. Na een Europese aanbesteding sloot de gemeente Zutphen in 2016 met ruim twintig andere gemeenten een contract af bij het Russische energiebedrijf Gazprom. Eerder vertelde de wethouder dat dit contract eind 2022 afliep, maar het loopt eind 2023 af.

Oorlogskas
“Ons contract bij Gazprom spekt de Russische oorlogskas,” zegt Boswinkel. Daarom onderzocht Zutphen samen met de andere gemeenten de mogelijkheden om eerder te stoppen met het contract. Uit het onderzoek blijkt dat het per direct stoppen met het contract leidt tot extra betalingen aan Gazprom die rechtstreeks naar de oorlog kunnen vloeien. “We moeten daar namelijk een boete betalen,” zegt Boswinkel. “Bovendien, het gas is al ingekocht, dus daar moeten we sowieso voor betalen. Daarnaast betekent stoppen met dit contract ook dat de kans bestaat dat daardoor gemeentelijke panden of het zwembad onverwarmd blijven.”

Het energiedossier was al pijnlijk en is alleen nog maar pijnlijker geworden.

De wethouder zegt er buikpijn van te hebben. “Dat we niet kunnen stoppen met het contract voelt niet goed, maar het is kiezen tussen twee kwaden. Het per direct stoppen met het contract leidt tot extra betalingen aan Gazprom die rechtstreeks naar de oorlog kunnen vloeien.”

Het contract met Gazprom riep in 2016 veel vragen op, met name vanuit de gemeenteraad, vertelt Boswinkel. “Het pijnlijke is dat het geen volledig groene stroom is en dat past niet bij onze ambities. Dit contract komt uit de vorige coalitie. Toen al werd er geroepen: dit willen we eigenlijk helemaal niet, al speelde Rusland toen nog geen rol. Kortom, het dossier was al pijnlijk en is alleen nog maar pijnlijker geworden,” aldus de wethouder.

Het doel is: helemaal geen geld meer naar Rusland voor deze verschrikkelijke oorlog.

Volgens Boswinkel kost het vinden van een nieuwe leverancier met een goed contract tijd. “Gas is schaars, de prijzen zijn hoog en we willen het ook zo duurzaam mogelijk.” De gemeente kiest daarbij vooralsnog voor gezamenlijk inkoop met andere gemeenten. “Groen staat voorop en lokaal heeft de voorkeur.” Met het Energie Collectief is afgesproken dat de juristen ondertussen zeer alert blijven op mogelijkheden om alsnog te stoppen met het contract. “Want laat ik duidelijk zijn: helemaal geen geld meer naar Rusland voor deze verschrikkelijke oorlog is het doel.”

Temperatuur omlaag
De gemeente wil verder kritisch kijken naar het eigen gasverbruik. Daarvoor gaat de standaardtemperatuur van gemeentelijke gebouwen twee graden naar beneden. “Uitgangspunt 19 graden overdag en 15 in het weekend,” zegt Boswinkel. “Voor de contracten en afname van gas bij Gazprom zal dit uiteindelijk niet uitmaken, aangezien het gas al is afgenomen. Het is vooral ingegeven vanuit milieu-kritisch kijken,” zegt Boswinkel. “Richting de energieneutraliteit is het een goede impuls. Het is ook een stuk bewustwording.”