Nieuw boekje ‘instapexemplaar’ in Zutphense geschiedenis

ZUTPHEN – “Hebben jullie misschien een leuk boekje waarin de geschiedenis van Zutphen in het kort wordt beschreven?” Met enige regelmaat krijgen plaatselijke boekverkopers die vraag voorgeschoteld. Gesteld door toeristen of nieuwe inwoners. Maar nee, zo’ n boekje was er niet. 

Door Sander Grootendorst

Nu wel! Maandagmiddag zag het officieel het licht. Initiatiefneemster Bini Jansen, bestuurslid van de Historische Vereniging Zutphen (HVZ), overhandigde in het Erfgoedcentrum aan de Spiegelstraat het eerste exemplaar aan wethouder Sjoerd Wannet. Zutphen. Geschiedenis in vogelvlucht heet het. Wannet noemde het boekje een “instapexemplaar”: “Van hieruit kan iedereen die dat wil zich verder verdiepen in de rijke geschiedenis van Zutphen.”

“Ik herken dat”, zei Wannet, “je bezoekt een andere stad en dan wil je er toch iets meer van weten. Je gaat een boekwinkel in op zoek naar precies zo’n boekje als dit.” Het beknopte overzicht begint in de prehistorie, met onder meer een afbeelding van de kralenketting van de ‘Prinses van Leesten’, om 64 bladzijden later uit te komen bij de nieuwe woonwijk aan de IJssel, Noorderhaven. “Elk hoofdstuk op zich is een boek waard”, zei Wannet. Die boeken zijn deels al geschreven, en liefhebbers weten ze te vinden, maar een ‘vogelvlucht’ (de ideale manier om liefhebber te wórden) ontbrak.

Hoewel... dat is toch niet helemaal waar. HVZ-voorzitter Adriaan van Oosten had een exemplaar meegenomen van de Kleine historie van Zutphen, geschreven door M.M. Doornink-Hoogenraad. “Het is de voorganger van het boekje dat we vandaag presenteren. Ik heb hier de vierde, ongewijzigde, druk uit 1978. De eerste druk schijnt uit 1950 te zijn. Onvoorstelbaar dat we drieënzeventig jaar hebben moeten wachten op een opvolger.” 

De ‘kleine historie’ is nog verkrijgbaar, bijvoorbeeld op de jaarlijkse boekenmarkt van de HVZ tijdens de Open Monumentendagen, zei Van Oosten. “Een uitermate degelijk werk. Wat je overigens ook van het nieuwe boekje kunt zeggen. Maar wel een totaal andere vorm van degelijkheid.” De ‘vogelvlucht’ is speelser van opzet, toegankelijker geschreven en bevat veel meer illustraties. De twee publicaties vullen elkaar inhoudelijk aan.

Het nieuwe boekje werd samengesteld door bestuursleden van HVZ en medewerkers van het Erfgoedcentrum. Stadsarcheoloog Michel Groothedde en conservator Christiaan te Strake van Musea Zutphen keken er met kritisch oog naar naar, Davy Kasteleijn (ook archeoloog) deed de eindredactie. Over degelijk gesproken. 

Boekpublicaties zijn meestal het gevolg van een idee van een schrijver of uitgever. “Maar dit keer ging het echt van de boekwinkels uit”, zei Bini Jansen. “Ik herinner me een brainstormsessie bij Boek & Buro, zo’n anderhalf jaar geleden. Ik ben vrijwilliger in de Walburgiskerk en daar sprak ik bijvoorbeeld een stel uit Haarlem dat hier pas was komen wonen en nog helemaal onbekend was met Zutphens verleden. Voor zulke mensen kan het nieuwe boekje een mooie inspiratie zijn.” Tip van Jansen aan wethouder Wannet: Maak er een cadeautje van voor elke nieuwe inwoner. “Dan kunnen ze allemaal lezen wat er van die oude nederzetting aan de IJssel geworden is.”

Derk-Jan Rouwenhorst van Achterhoek Uitgevers: “Het is een boekje voor een brede doelgroep, daar hebben we bij de vormgeving en het taalgebruik op gelet. We hebben ook nog voor extra beeldmateriaal kunnen zorgen. Ik denk dat het al met al lekker leesbaar is geworden.” Het belang van goede samenwerking is maar weer eens aangetoond, zei Rouwenhorst. “Het eerste idee komt bij de boekwinkel vandaan en via de historische vereniging en de uitgeverij komt het resultaat daar ook weer terecht.”