SAZ-stadsgidsen Walter Stellaart (links) en Etienne van den Hombergh (met oranje jas) nemen medewerkers van Baston Wonen uit Zevenaar mee ‘happen en stappen’ door Zutphen. Foto: Emy Vesseur
SAZ-stadsgidsen Walter Stellaart (links) en Etienne van den Hombergh (met oranje jas) nemen medewerkers van Baston Wonen uit Zevenaar mee ‘happen en stappen’ door Zutphen. Foto: Emy Vesseur

SAZ-stadsgidsen bestaan tien jaar

Cultuur

ZUTPHEN - Stichting Stadswandelingen en Arrangementen Zutphen, afgekort SAZ, viert deze maand haar 10-jarig jubileum. De stichting van enthousiaste stadsgidsen die ooit als noodgreep werd opgericht, heeft sindsdien tienduizenden bezoekers de mooiste plekken van Zutphen laten zien.

Door Emy Vesseur

Stichting Stadswandelingen en Arrangement (SAZ) bestaat op 29 november tien jaar. De elf aangesloten stadsgidsen verzorgen samen met de stadsgidsen van het Gilde zo’n 90 procent van alle stadswandelingen in Zutphen. Daarmee zijn ze het visitekaartje van de stad en een niet weg te denken onderdeel in het programma-aanbod van de VVV. Wie zijn deze enthousiastelingen en wat drijft hun? “Een club mensen met kennis van de historie en architectuur van Zutphen in hun hoofd en hart”, aldus stadsgids en SAZ-voorzitter Sietze Wierda.

Oprichting
Officieel bestaat SAZ sinds 2012, maar daarvoor verzorgden de stadsgidsen ook al rondleidingen voor de toenmalige VVV/ANWB-vestiging op het Stationsplein. Na het failliet van het Achterhoeks Bureau voor Toerisme sloot dat kantoor in augustus 2012 haar deuren en liet de stadsgidsen ‘werkloos’ achter. ‘Tien stadsgidsen hebben toen het heft in eigen hand genomen en een stichting opgericht, vertelt Harry van Braak, tot 2021 de stichtingsvoorzitter. “Door ieder 50 euro in te leggen, hadden we een startkapitaal van 500 euro. Hiermee hebben we een website laten bouwen, zodat mensen ons konden vinden. En dat lukte.” Sinds de komst van Stichting Zutphen Promotie in 2015 verzorgen de stadsgidsen ook weer stadswandelingen voor het VVV-punt op de Houtmarkt. Dat doen ze samen met de stadsgidsen van Gilde Zutphen. Van Braak: “Om elkaar niet te beconcurreren worden de geboekte wandelingen gelijk verdeeld. In de even week door het Gilde en de in de oneven door ons en dat werkt prima.”

Happen en stappen
De stadsgidsen van SAZ verzorgen groepswandelingen van 1,5 uur door het historische centrum van Zutphen. Daarnaast zijn combinaties mogelijk met een bezoek aan Musea Zutphen, de Walburgiskerk, een tocht met een fluisterboot of op de fiets, een lunch of koffie/thee met wat lekkers. Een populair arrangement voor bedrijfs- en familie-uitjes is ‘happen & stappen’, waarbij de gids de groep meeneemt langs diverse Zutphense horecagelegenheden. De groepsarrangementen worden van tevoren geboekt via de SAZ-website of de VVV. Wierda: “We hebben een vaste medewerker die de route regelt en de reserveringen maakt. Is een groep te groot voor een gids, dan splitsen we hem op. Daar komen nog de passantenwandelingen bij die ’s zomers van maandag tot en met zaterdag om 14.00 uur starten bij de VVV en ’s winters op vrijdag en zaterdag.”

Booming
Van Braak heeft uitgerekend dat hij alles bij elkaar al zo’n vierduizend rondleidingen heeft gegeven voor ruim veertigduizend mensen. Hij merkt dat het aantal stadwandelingen de laatste jaren enorm is toegenomen. “Zutphen is echt booming. Mensen komen uit alle hoeken van het land. Ook zie je veel Duitsers en af en toe Amerikanen die hier familiebanden hebben.” Wierda: “Op verzoek geven we daarom ook rondleidingen in het Duits of Engels. Niet alle gidsen gaat dat even makkelijk af, maar al doende kom je er steeds beter in.” De reacties van de bezoekers zijn over de hele linie heel enthousiast. Van Braak: “Veel mensen zijn verrast dat Zutphen zo mooi is en voor de inwoners zelf is een stadswandeling vaak een eyeopener. Plekken waar ze dagelijks langsfietsen gaan opeens veel meer voor ze betekenen.” Wierda: “En dan hebben ze vaak alleen maar highlights als de Walburgiskerk, Burgerzaal, Bleek en het Oude Bornhof gezien. Daarom zeg ik altijd dat ze nog twee keer moeten terugkomen voor de rest.”

Proefwandeling
De SAZ-stadsgidsen zijn allemaal enthousiaste vrijwilligers met een hart voor Zutphen die zich op eigen initiatief verdiepen in de geschiedenis. Hiervoor volgt iedere stadsgids de cursus Zutphenkunde, die wordt afgesloten met een examen. Wierda: “Historische kennis is belangrijk, maar je moet die op een leuke manier kunnen brengen. Iedere nieuwe stadsgids wordt daarom beoordeeld tijdens een proefwandeling. Daarnaast moet je goed kunnen improviseren, want je krijgt te maken met verschillende groepen en situaties.” Of ze wel eens zenuwachtig zijn? Van Braak: “Niet echt. Mensen zijn uit en hebben er zin in. Dus je hebt nauwelijks met vervelende mensen te maken.” Wierda is wel altijd nieuwsgierig naar de groep die hij krijgt: “Vooral bij Happen & stappen wil ik dat van tevoren graag weten, zodat ik me wat kan voorbereiden. De ene komt voor vertier en de ander wil wat leren. Dat voel je meteen aan en daar moet je op inspelen.”

Maquette
Voor elke stadswandeling ontvangt de stadsgids een vaste vergoeding. Wierda: “Net genoeg om je versleten zolen te vervangen, maar dat maakt ons niet uit. Uiteindelijk doe je het uit liefde voor de stad.” Van Braak: “We zijn een stichting, dus maken geen winst. Met een deel van het kasgeld hebben we de glazen kap van de Zutphen 1485-maquette van Contant Willems gesponsord, die in de Bourgonjetoren komt te staan. Dat wordt een nieuw punt in onze route.” Ter viering van het tienjarig bestaan hebben alle gidsen een exemplaar van het boek Zutphen 1572 van Johan Visser ontvangen met een mooie brief van het bestuur. Wierda: “Zo blijft iedere gids op de hoogte van nieuwe inzichten in de geschiedenis.”


stadswandelingzutphen.nl

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant