Filmmaker Eva Oosterveld. Foto Emy Vesseur
Filmmaker Eva Oosterveld. Foto Emy Vesseur

Filmmaker Eva Oosterveld uit Zutphen genomineerd op Nederlands Film Festival

Cultuur

Film Zutphense zaterdag 15 oktober te zien in Luxor

ZUTPHEN – Het Nederlands Film Festival vindt van 21 tot en met 30 september plaats in Utrecht. Een vast onderdeel van het festivalprogramma is de NFF Studentencompetitie. Pasafgestudeerden aan de Nederlandse film- en kunstacademies dingen daarin mee naar vijf Talent Awards. Filmmaker Eva Oosterveld is met haar film Jongen van hout genomineerd voor twee prijzen. Bijzonder is dat ze uit Zutphen komt en de film hier is gedraaid.

Door Emy Vesseur

Eva Oosterveld studeert deze maand af aan de Nederlandse Filmacademie. Een drukke en spannende periode. Zeker nu haar afstudeerfilm Jongen van Hout een van de drie kanshebbers is voor de NFF Talent Award en de KNF (Kring van Nederlandse Filmjournalisten) Award voor de regisseur van de beste afstudeerproductie. Vlak voor haar film op het Nederlands Filmfestival in Utrecht wordt vertoond, is ze even in Zutphen. Nippend aan haar muntthee bij Chapoo vertelt ze over haar film, zichzelf en de nominatie. “Ik ben geboren in Rotterdam, maar heb mijn middelbareschooltijd in Zutphen doorgebracht. Omdat mijn ouders nog in Zutphen wonen, kom ik nog regelmatig terug. Straks ga ik gezellig naar mijn moeder en 15 oktober ben ik hier weer, als mijn film in Luxor wordt vertoond.”
Oostervelds stem klinkt licht en vrolijk in tegenstelling tot haar afstudeerfilm Jongen van hout, over een tiener die vastloopt op school. Ze draaide de film afgelopen januari in Zutphen bij Goedezaak, een kleinschalige sociale werkplaats op de Mars. Daar volgt ze de veertienjarige Stijn die er leert werken met hout en metaal, terwijl hij zijn weg terug probeert te vinden naar zijn school en zijn moeder. “Met mijn film hoop ik empathie te creëren voor kinderen en jongeren die tussen wal en schip raken. Zo wil ik een steentje bijdragen aan een samenleving waar voor iedereen plek is.”

Kwetsbare jongeren
Oosterveld ontdekte haar passie voor filmmaken tijdens haar studie aan de School voor Journalistiek. “Ik dacht altijd dat ik schrijvend journalist wilde worden, maar ontdekte dat documentaires maken veel beter bij mij past.” Haar eerste documentaire Volop leven gaat over twee ouders die de droom van hun overleden zoon oppakken. De film werd onder andere uitgezonden op RTV Utrecht en zorgde ervoor dat ze in 2018 werd aangenomen op de Filmacademie. Oosterveld: “Een heel andere studie. In plaats van solistisch bezigzijn moet je samenwerken met een de hele crew en cast.” Maatschappelijke onderwerpen hebben haar interesse. Zo maakte ze tijdens haar opleiding al een korte docu over een kwetsbare jongere. ‘Die groep gaat me erg aan het hart. Jongeren lopen regelmatig vast op school en in de maatschappij. Door tekorten in de jeugdzorg of gebrek aan passend onderwijs komen ze vast te zitten en soms zelfs thuis te zitten, waardoor hun problematiek alleen maar groeit. In mijn afstudeerfilm wilde ik het onderwerp nog meer verdiepen.”

Vertrouwen
Voor haar film zocht ze één iemand die ze goed wilde leren kennen en die symbool kon staan voor nog kwetsbaarder jongeren dan hij- of zijzelf. In haar zoektocht bezocht ze diverse sociale werkplaatsen, culturele instellingen en speciaal-onderwijsscholen. Ten slotte kwam ze uit bij Goedezaak in Zutphen. “In deze sociale werkplaats werken ze heel individueel en dat maakte het de perfecte plek voor mijn film. Duco, een van de twee begeleiders, stelde mij voor aan Stijn.” Om een band op te bouwen, is Oosterveld eerst drie dagen met de jongen meegelopen. “In eerste instantie vond hij het maar niks, maar toen hij mij eenmaal vertrouwde, durfde hij het avontuur aan.”
We zien Stijn werkend aan een kapstok voor zijn moeder. Tussen het lassen en schuren door heeft hij openhartige gesprekken met zijn begeleider en vertelt over de combinatie van drank, drugs en explosieve impulsiviteit die hem in de problemen brengt. Ook zien we hem in zijn eigen omgeving: thuis bij zijn vader in Bathmen, op stap met zijn vrienden en op bezoek bij zijn moeder. Of het hem lukt om weerstand te bieden aan zijn oude patronen en zijn leven weer op te pakken, blijft in het midden. Hij zet in ieder geval een stap vooruit in zijn ontwikkeling.

Binnenwereld
‘Ik heb Stijns innerlijke wereld proberen weer te geven door met de camera en microfoon heel dicht bij hem te blijven. Al komt bij wijze van spreken de koningin binnen, dan nog blijft alles op hem gericht. We spelen met beeld en geluid door bijvoorbeeld geluiden te dempen, als hij met gehoorbeschermers op aan werk is.’ Om de intensiteit te vergroten liet ze alles filmen met een ouderwetse, analoge camera. Deze keuze droeg ertoe bij dat Wietger Mosch, de cameraman van de film, ook is genomineerd voor een NNF Talent Award. ‘De dikke korrel van 16 mm zorgt voor ruwheid en de diepe kleuren maken dat huidskleuren veel beter uitkomen,’ legt Oosterveld uit. ‘Ook moet je veel meer gefocust en zuiniger filmen: alleen dat wat nodig is of eruit springt.’ Het resultaat is een intiem en oprecht portret van een lieve, grappige tienerjongen, die zijn weg in het leven probeert te vinden.

Op maandag 26 september wordt tijdens de Talent Award Ceremonie bekendgemaakt of haar documentaire gewonnen heeft. Aan een van de twee prijzen is een geldbedrag van € 5.000 verbonden. Op de vraag wat ze met dat geld zou doen, antwoordt ze zonder aarzelen: ‘Daar zou ik het onderzoekswerk van mijn volgende film mee financieren.’

Zaterdag 15 oktober is er een speciale vertoning van Jongen van hout in Luxor, in aanwezigheid van de regisseur en met een Q+A na afloop. Aanvang is om 15.00 uur. Kaarten zijn verkrijgbaar aan de kassa of via de website.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant