‘Hele kleine fijne expo’ met werk van Elisabeth Heuff

VORDEN/LOCHEM - De moeder was schilder, de dochter is fotograaf. Kunsthistoricus Jaap Nijstad opende vrijdag in Vorden een ‘hele fijne kleine expo’ met werk van Elisabeth Heuff-Kuylaars (1910-1994). En de volgende dag, in Lochem, een expo met werk van haar dochter Marijke (geboren 1938).

Door Sander Grootendorst

“Schilderijen van Elisabeth Heuff kenmerken zich door eenvoud, maar ‘eenvoudig’ kun je ze zeker niet noemen,” sprak Nijstad tot het publiek in de toneelzaal van het kulturhus/dorpshuis in Vorden.

“Ze is geboren in wat zij ongetwijfeld Indië noemde, als jonge vrouw van achttien jaar kwam ze naar Nederland. Ze trouwde met een arts en vestigde zich in Neede. Midden in de Achterhoek zoals sommigen die misschien nog gekend hebben. Het karige bestaan van boeren, die leefden zonder al die hulpmiddelen waarover huidige agrariërs beschikken. Een reflectie van die sfeer vind je in het werk van Elisabeth Heuff, ze heeft het plattelandsleven uit eerste hand opgetekend.”

Nijstad, geboren in Lochem, tegenwoordig inwoner van Gelselaar, maakte zelf als kind het staartje van het paard-en-wagen-tijdperk nog mee, vertelde hij. Voor iemand die uit Indonesië kwam, moet het extra bijzonder zijn geweest om neer te strijken in de Achterhoek: “Elisabeth groeide op met de geluiden van de tropennacht, met brullende apen, de felle geuren kleuren daar. Hier was alles anders. Maar ze probeerde niet het meest kleurrijke uit het boerenleven te halen, ze vereenvoudigde het juist naar de kern. Dáár zit de verdieping, de gevoeligheid, de religiositeit, de saamhorigheid. Steeds opnieuw met grote gelijkwaardigheid geschilderd. Elisabeth bracht een aardappeltje met evenveel aandacht in beeld als een boerin, een boer of de hooimijt aan de horizon. Er zit een ongelooflijke tederheid in haar kijken.”

Dat ‘mededogen’ is volgens Nijstad een overeenkomst met onder anderen Paula Modersohn-Becker en Käthe Kollwitz in een tijd dat dat “bepaald nog niet vanzelfsprekend” was. “Vrouwen die tegen de klippen op moesten roeien om hun positie te verwerven. Elisabeth Heuff is één van hen.”

Om de expositie te bezoeken verplaatste het publiek zich van de grote zaal naar een kleine ruimte in de kelder. Nijstad: “Je moet ervoor naar de catacomben, maar weggestopt is de expositie niet. Daarvoor is ze te zeer met liefde geselecteerd en ingericht.”

Marijke Heuff bij de opening in de Molenzaal van het Stadhuus in Lochem van de expositie waarop haar tuinfotografie te zien is. Heuff  (Neede, 1938) legde het bloemrijk platteland van de jaren zeventig van de vorige eeuw in Kodak-kleuren vast.  Foto: Sander Grootendorst

De expositie is geopend tot en met 28 augustus. In het publiek bevond zich vrijdag ook Marijke Heuff. Zij exposeert (tot en met 29 september) in het Stadshuus in Lochem een reeks tuinfoto’s onder de titel ‘Boereneenvoud in de Achterhoek’.

Zo moeder, zo dochter.

masvorden.nl
stadshuuslochem.nl

Museum MAS zoekt nieuwe ruimte

Het Museum voor Achterhoekse Schilderkunst (MAS) heeft de expositie in het dorpshuis/Kulturhus georganiseerd. Het museum verhuisde in 2017 van de Hanzehof in Zutphen noodgedwongen naar Vorden. Om praktische redenen wordt de begane grond van het dorpshuis inmiddels niet meer geschikt geacht voor het plaatsen van kwetsbare schilderijen. De kelder daarentegen wel. Die is voorzien van goede verlichting, wat mede te danken is aan Rotaryclub Vorden-Zutphen: bij de opening van de expositie mocht MAS-bestuurslid Ria Besselink vrijdag van de Rotary een check van 750 euro in ontvangst nemen. “Het bedrag is al voor de verlichting ingezet,” verklapte MAS-voorzitter Werner de Wilde.

De Wilde verklaarde later weliswaar zeer blij te zijn met de mogelijkheden die het dorpshuis als alternatief heeft geboden, maar gezien de beperkte ruimte is hij toch op zoek naar weer een andere locatie. “Onze grote basiscollectie, die zich nog steeds uitbreidt, is te interessant en belangrijk om zo lang ontoegankelijk te blijven.”