Boekuitgave ‘In verzet voor een rechtvaardige zaak’

‘Niet over vader praten, want dan gaat moeder huilen’

Door Alize Hillebrink

ZUTPHEN - Henca Douma (81), Zutphens inwoonster, schreef een boek over de oorlogsgeschiedenis van het gezin waarin ze opgroeide. Van het boek ‘In verzet voor een rechtvaardige zaak’ verschijnt binnenkort een tweede druk.

Henca’s ouders, Rinze en Minke Douma, doen in de Tweede Wereldoorlog verzetswerk. Vader Rinze is predikant in Emmercompascuum, in Drenthe. In 1943 moet het gezin halsoverkop onderduiken. De familie valt uiteen: drie van de vier kinderen worden gescheiden van hun ouders elders ondergebracht, de jongste net een jaar oud.

Ds. Rinze Douma wordt in 1944 gearresteerd en komt om in kamp Bergen-Belsen. Beschadigd door de oorlog stond moeder Minke alleen in de zorg voor vier kinderen. Ze kan niet praten over haar verdriet en aandacht voor de oorlogservaringen van de kinderen is er evenmin. Henca: “Wij kinderen voelden feilloos aan dat we niet over mijn vader mochten praten, want dan ging moeder huilen.”

Dagboek
Als ze volwassen zijn, gaat Henca samen met broer Stef en zussen Sita en Wietske op zoek naar informatie. En dan gebeurt er iets bijzonders. Vlak voor haar overlijden in 1988, ontvangen ze van hun moeder een dik pak papier, beschreven in een priegelig handschrift. Het is het dagboek dat ze in oorlogstijd bijhield vanaf het moment dat Rinze werd gearresteerd.

Het blijkt bovendien deel uit te maken van een groter archief, al die tijd zorgvuldig door hun moeder bewaard. Hierin treffen de kinderen geheime briefjes van hun vader aan, die hij schrijft als hij gevangenzit. Henca: “De stukjes van de puzzel vielen in elkaar. In het dagboek kom ik iemand tegen die ik niet heb gekend – een lieve moeder die zich zorgen maakt om haar kinderen.”

In het boek zijn de brieven, dagboekfragmenten en andere documenten chronologisch gerangschikt en voorzien van context en duiding. Een verhaal waarin de complexiteit van de oorlog en implicaties van keuzes invoelbaar zijn. “Ik heb het in één ruk uitgelezen,” vertelt een lezer. “Erg indrukwekkend om het verhaal van Rinze en Minke te lezen. Wat een onmogelijke afweging voor deze twee mensen... en wat een gevolgen voor de vier kinderen.”

In verzet voor een rechtvaardige zaak: het leven van ds. Rinze Douma, Minke van der Veen en hun kinderen. Samenstelling: Henca Douma en Sanneke van Geest wordt uitgebracht in eigen beheer, 400 pagina’s, hardcover, fullcolour. Distributie is in handen van de auteurs. Wie een belangstelling voor een exemplaar kan een mailtje sturen naar post@sannekevangeest.nl. De indicatieve prijs bedraagt 45 euro (exclusief eventuele verzendkosten).

Kijk voor meer informatie op de website.

www.sannekevangeest.nl/douma