Splinternieuwe haven, maar geen afvaart fluisterboten

ZUTPHEN - Een splinternieuwe haven en dan niet mogen afvaren. Het is wel even slikken voor de Zutphense fluisterbootschippers. “We staan te trappelen, maar we moeten nog even geduld hebben.”

Door Alize Hillebrink

Het moest een feestje worden. De oplevering van de nieuwe haven voor de fluisterboten, met middeleeuwse kademuur en splinternieuwe tillift voor mindervaliden aan de Rijkenhage in Zutphen. Op 1 april, traditiegetrouw de dag van het nieuwe vaarseizoen, vond de oplevering plaats van de nieuwe haven inclusief een gerestaureerde kloostermuur. De fluisterboten liggen al in het water, een mobiele tillift voor mindervaliden is geïnstalleerd en de in totaal 65 schippers en medewerkers staan klaar om te mogen varen, maar het kan niet vanwege corona.

Al enkele jaren wilde de Stichting Toeristisch Varen de opstapplaats voor de fluisterboten in de Berkel toegankelijker maken. Ook was er de wens tot verbreding van de rivier om de boten makkelijker te kunnen keren. De populaire Zutphense vaarattractie op de Berkel is in 25 jaar uitgegroeid tot een professionele vrijwilligersorganisatie. Met hun zeven ‘stille’ schepen vervoeren de schippers doorgaans zo’n 30 duizend passagiers per jaar. Al was het vorig jaar heel wat minder door corona. “In 2020 hadden we maar vijfduizend opvarenden,” vertelt Bouwhuis. Dit jaar verwacht hij nog minder passagiers.

De gemeente kwam tegemoet aan de wens van de stichting, maar er moest eerst nog archeologisch onderzoek worden gedaan, omdat er op de betreffende plek ooit een middeleeuws klooster heeft gestaan. Bij de afgraving in 2018 werd een deel van het middeleeuwse klooster teruggevonden.

“Hier is het allemaal om te doen Obe,” roept Henk Jan Bouwhuis, voorzitter van Stichting Toeristisch Varen tegen secretaris Obe Posthumus, terwijl ze vol bewondering over ‘hun’ nieuwe terrein lopen. Bouwhuis wijst naar een tien meter lang metselwerk van het vroegere klooster Het Rondeel. Aan de waterzijde zien we twee nog ingemetselde gaten. “Dat zijn waarschijnlijk de oude latrines,” zegt Posthumus. Door de gaten zie je het water van de Berkel. “Ja, zo ging dat vroeger,” lacht hij. Wethouder Mathijs ten Broeke komt ook een kijkje nemen: “De 14e eeuwse kloostermuur is een onverwachts cadeautje dat een stukje van onze rijke historie toevoegt aan deze plek,” zegt hij trots.

Mindervaliden
Dat oud en modern goed samen gaan laat het allernieuwste snufje van fluisterschippers zien: een speciale tillift die mindervaliden aan boord helpt. “Ja, je moet mee met de tijd, levensloopbestendig varen, wat wil je nog meer?” De mobiele lift kostte achtduizend euro, “Vrienden van Sutfene hebben meegefinancierd,” zegt Posthumus. Bediening gebeurt door iemand met een speciale liftopleiding. “Daarom willen we de mindervaliden zoveel mogelijk op dezelfde dag plannen. Waarschijnlijk wordt maandag onze invalidendag.”

De gemeente heeft de directe omgeving van de opstapplaats ook meteen een opknapbeurt gegeven: de aangrenzende Berkelruïne kreeg duurzame verlichting en de paardentram een halte voor het Leeuwenhuisje. Naast de kastanjeboom bij het Leeuwenhuisje zijn drie bomen bijgeplaatst.

De oplevering duurde wel twee jaar langer dan verwacht. “En door de pandemie liep het nog meer vertraging op,” zegt Bouwhuis. Nu het dan eindelijk zover is staan de medewerkers klaar om af te varen. Maar van varen komt het voorlopig niet, zeggen de bestuursleden met spijt in de stem. Maar zodra de coronaregels het toelaten wordt voor de omwonenden en alle betrokken partijen alsnog een feestelijke gebeurtenis georganiseerd. Ondertussen kunnen inwoners en bezoekers al genieten van een nieuw ingerichte Rijkenhage.