HelemaalGroen in beweging tegen zwerfafval

‘Gewoon opruimen, vooral niet ergeren’

ZUTPHEN/WARNSVELD - HelemaalGroen stimuleert mensen om zwerfafval op te ruimen en de opgeruimde gebieden zichtbaar te maken op de kaart van Nederland. Dit initiatief blijkt een succes. Ruim 72.000 opgeschoonde kilometers zijn via de app van HelemaalGroen in 2020 geregistreerd. En met het groeiende aantal deelnemers is de verwachting dat dit in 2021 verdubbeld wordt.

Hoe het begon
Dat alle kleine beetjes helpen bewijst de Stichting HelemaalGroen; een initiatief van gepensioneerd dierenarts Jaap de Boer. Na een val met zijn racefiets adviseerde de fysiotherapeut om tijdelijk te stoppen met fietsen. Wandelen was beter voor zijn herstel. Al wandelend ergerde hij zich aan de hoeveelheid zwerfafval en begon hij het op te ruimen. “Op deze manier wist ik de ergernis om te zetten in iets positiefs met een schonere leefomgeving als beloning”, aldus Jaap de Boer.

Goed voorbeeld doet goed volgen, zodat ook buurtgenoten al snel met een grijper op pad gingen. Zo ontstond het idee voor HelemaalGroen.
Inmiddels is HelemaalGroen een ANBI Stichting, wat betekent dat het een stichting is die zich inzet voor het algemeen belang, zonder winstoogmerk.

HelemaalGroen App
HelemaalGroen streeft ernaar om heel Nederland te bevrijden van zwerfafval en maakt daarvoor gebruik van een handige app. Als deelnemer kan men de gratis app downloaden in de App Store of Playstore en activeren wanneer men gaat wandelen of fietsen in de buurt, terwijl onderweg zwerfafval opgeruimd wordt. De afgelegde route kan men naderhand uploaden, waardoor deze als een groen lijntje zichtbaar wordt op de kaart van Nederland. Door de huidige -ruim 4000- deelnemers begint de kaart van Nederland al aardig groen te kleuren. In de eerste weken van dit jaar is er al meer dan 35.000 km opgeschoond (zie app.helemaalgroen.nl voor het actuele overzicht). Op het moment dat het groene lijntje op de kaart verkleurd is weet de deelnemer dat het meer dan een maand geleden is dat hier zwerfafval opgeruimd is. Men zou de route dan opnieuw kunnen lopen.

Opwaartse spiraal
Als er ergens al rommel ligt, dan wordt dat vaak alleen maar meer. Maar andersom werkt het ook; is het eenmaal opgeschoond dan blijft het ook opvallend langer schoon. Dit is al bewezen in de gemeente Berkelland, waar Jaap woont, en ook Hans en Trudy stellen dit vast in Zutphen.
Op het dashboard van de app is goed te zien dat het aantal deelnemers zich gestaag, als een olievlek over Nederland verspreidt. Het leuke aan het initiatief is dat iedereen mee kan doen; jong, oud, lopend of in een scootmobiel. Het enige wat deelnemers nodig hebben is een handschoen of grijper en een afvalzak.

Iedereen kan meehelpen om Zutphen en Warnsveld nog groener te kleuren. Vraag bij de gemeente om een grijper. Aanmelden kan op www.helemaalgroen.nl of download de HelemaalGroen app. De app moet geactiveerd zijn als men tussen het thuiswerken door even een wandeling maakt, of er in het weekend op uit trekt om te wandelen met grijper en vuilniszak.

En wie geen deelnemer wil worden, maar het initiatief wel financieel wil steunen; HelemaalGroen is volledig afhankelijk van donaties om de app werkend te houden; kan kijken op: www.helemaalgroen.nl.

Zutphense deelnemers
Trudy (66): “Sinds een aantal maanden raap ik met veel plezier zwerfvuil in mijn naaste omgeving en geniet daarna van de opgeruimde delen van de stad. Opruimen doe ik, als bewoner van de binnenstad, bij voorkeur rond de Berkel en de IJssel en verder langs de vestingwallen en monumenten zoals de Walburgiskerk en de Sint Janskerk. Locaties met veel historie horen er opgeruimd en verzorgd uit te zien, dat stemt mij vrolijk. Onlangs pakte ik de bermen van de Vispoortgracht aan en dat leverde in totaal zes goed gevulde, grijze vuilniszakken op die niet meer te tillen waren. Plekken waar veel zwerfvuil ligt leveren niet zoveel opgeruimde kilometers op, wel veel gevulde zakken.
Van de gemeente kreeg ik een ring in bruikleen om een zak in te bevestigen en een paar rollen grijze vuilniszakken. Zelf had ik al een grijper gekocht, maar die geeft de gemeente ook in bruikleen voor wie dat wil. Via het algemene nummer 140575 (hier hoeft geen netnummer voor) kunnen deze materialen aangevraagd worden.
Als ik gevulde zakken mee naar huis neem stuur ik een mail naar info@zutphen.nl en worden deze opgehaald. Ben ik verder van huis en/of zijn de zakken te zwaar dan zet ik ze ergens neer, bel de gemeente op bovenstaand nummer waarna de zakken ter plekke worden opgehaald.
Toen ik onlangs zes flessen en vier kerstbomen in de Berkel zag drijven, precies op de plek waar die in de IJssel stroomt, heb ik de gemeente per mail gevraagd dit weg te halen en dat hebben ze keurig gedaan.
Al opruimend heb ik boeiende ontmoetingen met stadgenoten en menigeen heeft al gevraagd waar ze de spullen kunnen krijgen om net als ik aan de slag te gaan. Er zijn behoorlijk wat opruimers actief in de stad, de officiële titel die hierbij hoort is ‘zwerfvuilparticipant’, zo leerde ik..
Wat dit werk extra leuk maakt is dat er een app bestaat die ‘HelemaalGroen’ heet. De route die je loopt wordt hierop weergegeven en het aantal afgelegde kilometers. Het werkt stimulerend om de eigen routes te kunnen bekijken, die van andere deelnemers uit de eigen woonplaats en uit het hele land.”

Caroline (56)
“Sinds kort woon ik in Zutphen in de buurt van het terrein van de voormalige jeugdgevangenis Lunette, gelegen op een vestingwal. In de gracht die daar langs loopt leeft een stel zwanen met één jong, zwemmen vele meerkoetjes en waterhoentjes en vliegen ganzen af en aan. En er wonen twee schildpadden, ik heb ze tenminste afgelopen september nog gezien. In de zomer is het hier het mooist, dan is het net Zuid-Europa. De kikkers geven dan dagelijks een concert.
In de Lunettestraat die langs de gracht loopt is veel wandel- en fietsverkeer. Helaas wordt er veel afval op straat en in de bermen gegooid. Plastic snoepverpakkingen en blikjes voeren de boventoon. Ook in de gracht belandt behoorlijk wat afval, winkelkarren, delen van fietsen en ander materiaal dat daar niet thuishoort.
Regelmatig maak ik samen met mijn vriend een deel van de berm schoon. Soms hebben we aan het schoonmaken van één hoekje van de gracht al een uur werk. Onze wens is dat er bewoners zijn die er plezier in hebben om mee te doen aan het opruimwerk. Zodat de dieren die er nu leven het nog meer naar hun zin hebben. En de buurtbewoners en voorbijgangers volop kunnen genieten van een opgeruimde unieke, historische plek.”

Hans (62)
“Mijn zwerfafval ‘hobby’ is jaren geleden begonnen. Ik wandel veel en ergerde me aan zwerfafval. Van de gemeente kreeg ik een grijper en een ring en ging hup aan de slag. In augustus 2020 kreeg ik contact met Jaap de Boer van www.helemaalgroen.nl. De door hem geïnitieerde app werkt verslavend, de kunst is om je eigen rondjes groen te houden.
Met wat humor benader ik de jongeren in onze buurt als ze weer bij elkaar staan. Dan roep ik ‘room service!’ en rapen ze zelf de rommel op en doen dat in mijn vuilniszak, mooi toch!
Heb je behoefte aan veel complimenten? Raap dan zwerfafval, want je krijgt tijdens het lopen woorden te horen en als: dank namens de hele buurt -petje af -fijn dat u dat doet -moeten meer mensen doen- duim omhoog- de gemeente zal wel blij zijn met u - doet u dit vrijwillig? Mijn standaard antwoord: ‘Ja, want als de koning morgen misschien onverwachts komt (je weet het niet) dan is het in ieder geval netjes. ‘Meneer waar laat u al dat afval?’ Antwoord: De gemeente heeft speciaal voor mij en anderen overal bakken geplaatst waar de prullen in kunnen.
Ik maak van veel zwerfafval foto’s www.litterati.org en verzamel die in een database www.hwtez.nl zodat we kunnen zien wat er al zo weggegooid wordt.”