Boekpresentatie ‘Dat offer is groot geweest’

WARNSVELD - Op zondag 11 oktober is in het Warnshuus in kleine kring het boek ‘Dat offer is groot geweest’ gepresenteerd. Door de coronamaatregelen waren daarvoor alleen de nabestaanden en de medewerkers van het boek aanwezig. Schrijfster Ina Brethouwer beschrijft in dit boek de levens van de negen mannen uit de toenmalige gemeente Warnsveld die tijdens de Tweede Wereldoorlog door verzet tegen de vijand om het leven kwamen. Het boek is rijk geïllustreerd, 164 pagina’s en full colour.

Jaarlijks wordt aan de vooravond van de Bevrijdingsdag stilgestaan bij het ‘monument voor de gevallenen’ aan de Veldesebosweg, waarop hun negen namen vermeld staan. Wie waren deze mannen, afkomstig uit alle lagen van onze burgerij, die zowel in het verzet als tijdens de uitoefening van hun militaire dienst ter land, ter zee of in de lucht hun leven gaven? Hun levensgeschiedenis staat in dit boek beschreven zodat beter bekend wordt wie zij waren. Dit boek is ook bedoeld om hen te eren en mee te leven met hun nabestaanden.

Heleen Buijs, als voorzitter van het Comité Herdenkingen 2e Wereldoorlog, heette de aanwezigen van harte welkom, en las het gedicht getiteld ‘Boek’ voor dat Hein Smeerdijk gemaakt heeft. Daarna overhandigden de ‘Geert-en’ van drukkerij BHD het boek aan Henk Mulder.

Henk vertelde daarna het een en ander over het ontstaan van het boek. “In 2000 ontstond op initiatief van de museumcommissie het boek De bevrijding van Warnsveld, geschreven door een der leden, Tine Zwamborn. In dit boek worden alle namen van inwoners van Warnsveld, die tijdens de Tweede Wereldoorlog omkwamen, vermeld. Om meer te weten te komen over het leven van deze negen mannen, zocht ik in het voorjaar van 2011 contact met Han Pieterse uit Wichmond. Hij verzamelde in korte tijde veel aanvullende informatie. Daarna werd het idee geopperd om het in zijn geheel uit te geven. Han reageerde enthousiast en wilde er graag aan meewerken, maar vanwege persoonlijke omstandigheden werd in goed overleg met Han in juni 2019 besloten om een andere schrijver te zoeken die het werk kon afmaken. Uiteindelijk werd dit Ina Brethouwer. Door de grote interesse en streven naar nauwkeurigheid van Ina werden alle verhalen opnieuw bewerkt en aangevuld. De planning was om op 5 april het boek te laten verschijnen, maar corona gooide roet in het eten.” Henk eindigde zijn verhaal door Ina te bedanken en een bos bloemen te overhandigen.

Ina Brethouwer vertelde over de negen personen van het boek: “Louis Onstenk: jongste in het hechte gezin op Bronsbergen, soldaat van twintig jaar. Hendrik Haggeman uit Wichmond, hopeloos was zijn gevecht op de Grebbeberg. Henri Kuiper: bakkerszoon, verliefd-verloofd, neergestort met zijn vliegtuig. Baron Emile van der Borch van Verwolde schreef in zijn laatste brief: “Vader ik heb de familienaam hooggehouden”. Timmermans op het Oye….wie was hij toch? Luitenant ter zee Bauduin en de planter Hans Dekker in Indië: verdwenen diep in zee - meegevoerd met een rivier. Jan Aalders, plaatsvervangend leider van de verzetsgroep LO regio Zutphen. En tot slot landbouwer en vader Derk Jan Pardijs, 65 jaar, sterk geworteld op ‘de Boggelaar’, afgevoerd door de nazi’s in een veewagen van de trein naar kamp Neuengamme. Negen levens, waaraan op brute wijze een einde kwam. Géén graf voor vijf van hen. Deze mannen brachten het hoogste offer - betaalden met hun leven.”

Ina overhandigt een exemplaar van het boek aan Henri Landeweerd. Zijn vader was in 1941 voorzitter van het comité dat het monument aan de Veldesebosweg realiseerde. Ook alle nabestaanden kregen een boek uitgereikt. Ineke Hissink las daarna nog het gedicht voor, dat voorin het boek staat van JC. Bloem. Muzikaal werd deze middag vorm gegeven door Marlene Meesters op viool. Heleen Buijs bedankte daarna alle genodigden voor hun aanwezigheid. Met een hapje en een drankje werd deze indrukwekkende bijeenkomst afgesloten en werden nog vele herinneringen opgehaald.

Het boek ‘Dat offer is groot geweest’ is te koop voor 14,95 euro bij de Warnsveldse en Zutphense boekhandels.

Voor meer foto’s, zie: achterhoekfoto.nl