Fred Wiersema: ‘Antiek heeft mijn leven een fantastisch doel gegeven’

LOCHEM – Een jochie, amper de lagere school afgerond, staat elke week te popelen op de stoep om het Stedelijk Museum in Zutphen binnen te gaan. De suppoost moet het zo aandoenlijk hebben gevonden dat hij het jonge ventje telkens binnenlaat zonder een kwartje entree te heffen. Iemand met zo veel passie voor geschiedenis en kunst moet je koesteren, zal hij gedacht hebben. Inmiddels heeft Fred Wiersema (57) uit Lochem het geschopt tot bekend antiekhandelaar en taxateur, werkzaam in binnen- en buitenland. “Dit vak heeft mijn leven een fantastisch doel gegeven.”

Door Gerwin Nijkamp

Het klinkt als een cliché, maar passie is de belangrijkste sleutel tot succes in de antiekwereld. Wie denkt snel geld te kunnen maken met dure antieke spullen, komt bedrogen uit. “Alleen een goede zakenman zijn, is niet genoeg. Je moet een vakidioot zijn, anders val je geheid door de mand.”

Geboren als verzamelaar, ‘gedwongen’ tot handelaar
Passie is voor Wiersema zeker geen lege huls. “Toen ik twaalf jaar oud was had ik al een flinke verzameling munten, pijpenkopjes en allerlei andere oude spullen.” Die verzamelaar van toen is hij eigenlijk altijd gebleven. Handelaar werd de liefhebber ‘noodgedwongen’, lacht hij: “Ik had op een gegeven moment zo veel spullen, dat ik wel wat moest verkopen om ruimte te maken.”

De antieke spullen verkrijgt hij via particulieren, handelaren en op beurzen. Wijd en zijd is hij bekend. “Als mensen kleiner gaan wonen of iemand overlijdt, dan is het heel vaak: bel Wiersema maar.” De welbespraakte Lochemer komt echter niet alleen bij mensen over de vloer om antiek in te kopen, maar ook om te taxeren. “Om te voorkomen dat er onenigheid ontstaat over de waarde van de te verdelen spullen bijvoorbeeld. Daar kan ik duidelijkheid over verschaffen.”

De antenne staat altijd uit
Bij mensen thuis over de vloer komen, is een van de vele mooie aspecten aan zijn werk. “Mensen vertellen je vaak hele bijzondere dingen over hun familiegeschiedenis.” Elke keer is het een verrassing wat hij tegenkomt. En niet alleen wat hij tegenkomt, maar ook waar hij het tegenkomt. “De antenne staat overal en altijd uit. In elke situatie kijk ik of er antiek te bekennen is.” Hij lijkt het zelfs te ruiken. Lachend: “Ook op vakantie kan ik van veraf al zien of ergens antiek te vinden is, soms tot ergernis van mijn vrouw.”

Dat je altijd en overal verrast kunt worden, vindt Wiersema het mooiste van het vak. “Het is me ook nooit te veel. Ben ik net terug van een beurs in het buitenland en belt er iemand voor een bezichtiging, dan wil ik eigenlijk het liefst meteen kijken.”

Kwaliteit spreekt aan
Hoewel achter ieder stuk dat Wiersema in handen krijgt een verhaal schuilt, is het vooral de kwaliteit van antieke spullen die hem aanspreekt. “Ik kan me enorm verwonderen over hoe ze met de middelen van toen zulke vernuftige dingen konden maken. Vaak is het van betere kwaliteit dan producten van nu, daar kunnen we echt van leren.”

De antiquair let op wie het heeft gemaakt, waar het is gemaakt en waarvoor het heeft gediend. Om kennis over antiek te vergaren las hij vele boeken, pluisde hij catalogi door en bezocht hij vele musea. “Je moet je ontzettend goed verdiepen in cultuur en geschiedenis, zowel nationaal als internationaal, maar vooral heel veel dingen zien. Als je meer kunt vertellen over een object, komt dat de waarde ook ten goede.”

Van winkel naar markten
Een waardevol stuk in handen hebben is een, er iemand voor vinden een tweede. Dat deed hij achttien jaar lang vanuit zijn winkel aan de Bierstraat (in de volksmond Kleine Markt) in Lochem. Daar stopte Wiersema in 2008 mee. Om een keer wat anders te doen en omdat hij, zoals zoveel winkels in die tijd, te maken kreeg met een terugloop van het aantal klanten. En dan geldt ook in de antiekwereld het aloude devies: “Je moet kopen waar men het niet wil hebben en verkopen waar men het zoekt.”

Daarom verkoot Wiersema z’n handel niet meer vanaf een vaste stek, maar vooral op antiekmarkten en -beurzen in Nederland, Duitsland, Engeland, België en Frankrijk, maar ook in China. Een goed netwerk opbouwen is daarbij van essentieel belang. “Dat is me in al die jaren goed gelukt. Als ik naar een markt of beurs ga, weet ik bij een kwart van mijn handel al wel wie de koper zal zijn.”

Of er een specifieke doelgroep te benoemen is voor antiek? “Nee, die is er niet echt. Eigenlijk iedereen die iets heeft met kunst of historische spullen. Daar zitten verzamelaars tussen, maar ook jongeren die willen investeren in een vintage horloge.”

Schatgraven
Hij hoopt dat TV-programma’s als Tussen Kunst & Kitsch, Cash or Trash met Martien Meiland en Schatgraven de interesse voor antiek bij een groot publiek aanwakkert. In laatstgenoemd programma op Omroep Gelderland draagt hij zelf de passie uit als een van de vaste taxateurs.

Wiersema geniet van alles dat hij doet. Het is niet zijn werk, maar zijn leven. “Al zou ik een baan aangeboden krijgen waarmee ik veel meer verdien, dan zou ik het zeker weten niet doen.”

Fred Wiersema Antiek
06 – 22 79 58 66
fred@wiersema-antiek.nl
www.wiersema-antiek.nl

Corona legt handel plat: ‘Antiek moet je in handen hebben’
Fred Wiersema was op 15 maart, de dag dat in Nederland de zogeheten intelligente lockdown werd afgekondigd, op een antiekbeurs in het Duitse Alsfeld. “Het evenement was al een paar dagen bezig, maar werd die bewuste zondag afgelast”, herinnert de antiekhandelaar zich nog goed. “Het deed me denken aan 9/11. Ik was op de dag van die aanslagen op een beurs in Engeland, toen viel de handel ook ineens helemaal stil.”
Waar in andere branches nu een verschuiving plaatsvindt van fysieke handel naar het internet, is dat voor Wiersema vrijwel niet mogelijk. “Ik probeer wel wat te doen via veilingwebsite Catawiki, maar antiek moet je toch in handen hebben. Elk krasje en scheurtje is bepalend voor de waarde”, legt hij uit.
Via collega’s in binnen- en buitenland blijft hij goed op de hoogte van de situatie per land. “Die is bijna overal hetzelfde. Al speelde het in China natuurlijk al eerder.” Langzaam maar zeker, komt de handel gelukkig weer een beetje op gang. De eerste beurs in Berlijn heeft hij er inmiddels op zitten.
Ook op de markten en beurzen gebeurt alles met inachtneming van allerlei regels. “We laten elkaar weten wat wel en niet mag. Voorlopig zal het allemaal nog wel behelpen zijn.”