Zangdocente Cordula Klein Goldewijk.
Zangdocente Cordula Klein Goldewijk.
PODCAST

De impact van Corona op de Achterhoekse cultuursector

Algemeen

ACHTERHOEK - Op donderdag 12 maart besluit het kabinet om evenementen met meer dan 100 bezoekers te verbieden en vier dagen later moeten ook de scholen en de kinderopvang sluiten. Alle sectoren in het hele land worden hierdoor natuurlijk geraakt: van luchtvaart en uitvaartbranche tot onderwijs en van werknemer tot zzp-er. 

Door Meindert Bussink

Als muzikant, organisator en docent ondernemerschap bij het conservatorium van Amsterdam staan mijn sociale media tjokvol met berichten van gedupeerden. Festivals worden afgezegd en maandenlange voorbereidingen gaan de prullenbak in. Muzikanten zien hun volledige speellijst verdampen evenals de bijbehorende gages. Theaters, poppodia en horeca moeten subiet de tent sluiten en missen inkomsten uit tickets en baromzet, terwijl veel investeringen natuurlijk al zijn gedaan en diverse kosten van promotie tot personeel gewoon doorlopen.

In een artikel in de Volkskrant las ik dat het culturele leven in Nederland drie maal eerder in de geschiedenis op deze schaal werd stilgelegd. Naast de Tweede Wereldoorlog was er ook tussen 1770 en 1773 er een theaterverbod wegens de veepest en in 1832, '33 en '36 werden de zomerkermissen gesloten als gevolg van cholera. Nu Corona aan dit illustere rijtje is toegevoegd, ben ik benieuwd wat dit precies betekent voor de Achterhoekse cultuursector?

'Chaos hier'
Ik deed een uitgebreide belronde langs een aantal gedupeerden in de muziekketen, maar het bleek ook best lastig om iedereen überhaupt te pakken te krijgen. Overdag is het namelijk enigszins puzzelen tussen alle school- en bso-werkzaamheden voor diegene met jonge kinderen, maar ook 's avonds gaan niet alle geplande interviews door. Een geluidsman die verantwoordelijk is voor de techniek bij muziekvoorstellingen melde zich vlak voor het interview af: "Ik moet zo naar spoedoverleg, dus even snel douchen en dan de auto in. Chaos hier." De schade van een technicus die zijn brood voornamelijk moet verdienen bij concerten en voorstellingen die nu niet meer doorgaan laat zich verder raden, maar ook nog aan de vooravond van het festivalseizoen voorspelt dit niet veel goeds.

'Ik kan nu lesgeven met m'n schoenen uit en lekker knoflook eten'
De Doetinchemse zangdocente Cordula Klein Goldewijk heeft in Utrecht een eigen lespraktijk voor zangers en zangdocenten en gaf in de eerste week nog wel lessen met voorzorgsmaatregelen zoals ontsmettingsmiddelen, maar merkte al snel dat dit niet door iedereen even strikt wordt opgevolgd: "Zeker in een groep blijkt het lastig. Als één iemand iets niet doet, dan doet niemand het en dan moest ik gaan zeggen: 'Je moet wel je handen wassen' en dat vond ik dan weer vervelend. Daarnaast heb ik ook zo'n gevoel dat dit allemaal nog wel eens langer kan gaan duren. Misschien komt er wel een verbod om naar buiten te gaan en dan is dit een mooie manier om me daarop voor te bereiden, maar ik vind het eigenlijk ook wel ok. Ik ontdek weer nieuwe dingen en kan nu lekker lesgeven met m'n schoenen uit en lekker knoflook eten haha. Het valt me eigenlijk ook wel mee. Aan het begin is het best spannend, maar verder het is best vergelijkbaar met een gewone les. Je moet alleen iets duidelijker zijn in wie praat wanneer, maar dat is ook wel chill want ik praat altijd wel snel en moet dan uitkijken dat ik niet over mensen heen praat. Dus een goede oefenen om eerst te luisteren en dan te antwoorden. Ik ga ook proberen met een groep online les te geven en dat vind ik ook weer een hele leuke uitdaging. Geen idee of dat lukt, maar dan weet ik dat ook weer."

Luister hieronder de podcast met Cordula Klein Goldewijk. 

 
'Directeuren van theaters krijgen gewoon doorbetaald, maar de artiesten niks'
Eveneens uit Doetinchem, voormalig Vandenberg-bassist Dick Kemper heeft al jarenlang een succesvolle studio aan huis waar hij bands opneemt. "Ik ben waanzinnig druk en nog veel bezig met mixen van de opnames die al zijn gedaan. De opname-sessies staan nu wel stil en de komende tijd wordt het afwachten hoe alles nu gaat lopen, maar ik kan gelukkig nog veel mixen en via het internet opsturen. Dan wordt het beoordeeld en dan kan ik eventueel nog weer dingen aanpassen, maar voor heel veel artiesten die ik produceer is het wel zwaar. De muzikanten hebben het nu denk ik het zwaarst, maar indirect denk ik dat alles meegetrokken wordt. Uiteindelijk wordt er minder verdiend, dus dan wordt er ook minder uitgegeven. Ik kan me nog herinneren toen mijn broer gitarist Paul Kemper bij Normaal speelde en er varkenspest heerste, toen hebben ze ook anderhalve maand alle optredens moeten afzeggen. Dat was voor hun natuurlijk een enorme strop en het gekke was dat uitgaanscentrum De Radstake in Varsseveld, waar ook heel veel landbouwers als publiek kwamen - wel gewoon open kon blijven. Nu is het natuurlijk allemaal nog veel groter en we zien wel hoe het zich verder ontwikkelt, maar voor de optredende muzikanten en technici die meestal zelfstandig zijn is het nu heel zwaar. Stel je hebt wat gespaard, dan kun je het wel schudden. Je krijgt wel wat bijstand, maar als je het bijvoorbeeld vergelijkt met de directeuren van theaters, die krijgen gewoon doorbetaald en de artiesten die daar zouden optreden krijgen nu niks."
 
Versnelde Bijstand voor zelfstandigen
In het muziekonderwijs wordt er dus vrij snel geschakeld en producers in studio's kunnen voorlopig nog aan het werk met het mixen van de opnames die al zijn gedaan en ontvangen nog inkomsten uit hun royalties, maar hoe zit het met die optredende muzikant? Ik sprak met zanger en gitarist Stef Woestenenk die meteen na de persconferentie veel optredens zag sneuvelen: "Met mijn band Moonyard spelen we alleen eigen nummers en werd ons optreden in the The Shack bij Amsterdam afgezegd, maar ook onze album-release in de DRU en waarschijnlijk ook het voorprogramma van De Dijk in juni. Ook wat optredens van mijn Clapton tribute-band zijn afgezegd en als solo artiest zijn instore optredens en privé feesten niet doorgegaan. Ik zou ook nog naar London gaan om met mijn muziekhelden van Slim Chance te spelen en met diezelfde band in het voorprogramma van Normaal voor twintigduizend mensen optreden en dat gaat waarschijnlijk ook niet door. Ik hou er ook al rekening mee dat andere optredens tot en met de zomer niet doorgaan, omdat niemand nu durft te plannen. Naast de mooie ervaringen die ik misloop, loop ik zo een paar duizend euro aan inkomsten mis." Gelukkig is Stef naast muzikant ook nog leraar en heeft hij daardoor nog andere inkomsten, maar anderzijds profiteert hij daardoor wellicht niet van de versnelde Bijstand voor zelfstandigen (Bbz) voor zzp-ers die de overheid afgelopen week instelde. Hierbij krijgen zelfstandigen die aan het urencriterium voldoen (minimaal 1.225 per jaar werkzaam als zelfstandige) binnen vier weken en voor maximaal 3 maanden inkomensondersteuning voor levensonderhoud van maximaal € 1.500 netto per maand.

Luister hieronder de podcast met Stef Woestenenk. 

 
'Over drie maanden zijn we failliet'
Tot slot sprak ik met Sylvia Heijnen, directrice van de Koppelkerk in Bredevoort. "We moesten direct aan de bak en hebben alle evenementen afgeblazen. Geert Mak konden we prima verplaatsen, maar hij komt natuurlijk wel op een plek in het volgende seizoen waarop iemand had kunnen komen dus daar laat je wel inkomsten liggen. Verder missen we bij de boekenbeurs inkomsten van de verhuur van boekentafels en de inkomstenderving van de mensen die komen kopjes koffie drinken. We hadden die vrijdag wel bedacht dat als tot 100 mensen mag, dan blijven we wel open met onze exposities, want het komt vrijwel nooit voor dat er meer dan honderd bezoekers op hetzelfde moment zijn. We hadden overal protocollen hangen, maar zodra iemand zijn neus snoot dacht ik als verantwoordelijke meteen aan de Detol-doekjes omdat ik geen extra risico wilde veroorzaken voor anderen. Na twee dagen voelde het echt niet meer goed en hebben we na spoedberaad besloten in ieder geval tot 6 april volledig dicht te gaan." De Koppelkerk werkt voornamelijk met vrijwilligers en Heijnen is de enige op de loonlijst en daarvoor gaan ze gebruik maken van de werktijdverkorting die de overheid heeft aangekondigd. De inkomsten komen voornamelijk uit evenementen en nu die dus wegvallen, schetst Heijnen een scenario dat bij gelijkblijvende omstandigheden en inclusief de werktijdverkorting De Koppelkerk over drie maanden failliet is. "We hopen dat alles over drie maanden geweken is, want anders vrees ik het ergste."
Sylvia Heijnen, directeur van De Koppelkerk. Foto's: Meindert Bussink
Muzikant Stef Woestenenk.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant