Déja s'envole la fleur maigre. Foto: PR
Déja s'envole la fleur maigre. Foto: PR

Herontdekt meesterwerk uit België te zien in Luxor

Algemeen

ZUTPHEN - Het verhaal over de film is al even bijzonder als de film zelf. De Belgische regisseur Paul Meyer maakte in 1960 een speelfilm over Italiaanse gastarbeiders in de Borinage die nu als absoluut meesterwerk wordt beschouwd in de traditie van Joris Ivens en de Italiaanse neorealisten. Maar op die erkenning moest de film meer dan dertig jaar wachten. Eerder was hij namelijk niet te zien. Woensdag 22 januari om 20.00 uur presenteert Luxor Meyers film Déjà s’envole la fleur maigre in de reeks klassiekers.

Eind jaren vijftig gaf het Belgische ministerie van Openbaar Onderwijs Meyer opdracht een film te maken over de Borinage, de Belgische mijnstreek waar Vincent van Gogh een tijd als evangelist werkte. De film moest België als een gastvrij land voorstellen en eveneens bruikbaar zijn als propagandistisch instrument om in Zuid-Europa migranten te ronselen voor de steenkoolindustrie. Meyer liet echter zien hoe het leven in de door economische neergang geteisterde regio echt was. De minister was woedend. De film werd verboden en Meyer moest het geld dat hij voor het maken van de film had ontvangen tot op de laatste cent terugbetalen. Iets waar hij de rest van zijn leven mee bezig is geweest. Een tweede speelfilm is er daardoor nooit gekomen. Zoals hij zelf zei: ‘Ik was rijker geworden als ik friet had verkocht.’

Herontdekt
Hoewel verboden, leidde de film een ondergronds bestaan in cafés en achterzaaltjes in Seraing, Charleroi en elders in Wallonië, omdat gewone mensen er zich in herkenden, omdat hij over hén ging. In 1994 werd Déjà s’envole la fleur maigre (de titel verwijst naar een gedicht van de Italiaanse Nobelprijswinnaar Salvatore Quasimodo) na een vertoning op een filmfestival in Antwerpen herontdekt en eindelijk alsnog in de bioscoop uitgebracht. Paul Meyer (1920-2007) heeft dus nog mogen meemaken dat zijn film de erkenning kreeg waar hij recht op had. Het Engelse Artforum noemde het een herontdekking die een herschrijving van de filmgeschiedenis noodzakelijk maakte.

Verhaal
Meyer melancholische en tegelijkertijd charmante en poëtische film volgt in een tijdspanne van 24 uur een Siciliaanse immigrantenfamilie op hun eerste dag in de Borinage. Het is tegelijkertijd de laatste dag voor de gedesillusioneerde Domenico, die terugkeert naar Italië. Hun wegen kruisen elkaar in een reeks taferelen die werden opgenomen tussen de sintelbergen en in de arbeiderswijken in de Borinage. De niet-professionele acteurs beelden zowat hun eigen leven uit. In de dialogen hoor je een mengelmoes van Frans, Italiaans, Pools en zelfs een mondje Nederlands.

Kaartjes via de kassa of www.luxorzutphen.nl.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant