Ingetogen herdenking bombardement Zutphense binnenstad

ZUTPHEN - Afgelopen maandag 14 oktober was het precies 75 jaar geleden dat Engelse vliegtuigen bij vergissing de Zutphense binnenstad bombardeerden. De bommen waren bedoeld om de IJsselbrug te treffen, maar kwamen neer op de binnenstad. Bij de verwoesting die toen plaatsvond kwamen honderd mensen om en vielen vele gewonden.

Door Alize Hillebrink

Het is maandagochtend elf uur en zo'n vijftig mensen zijn aanwezig bij de herdenking bij het Gideonmonument aan de Rozengracht. De IJsselzangers omlijsten de plechtigheid met bijpassend gezang. De stemming is ingetogen en waardig.

De stad is stil. Maar zo stil was het niet op 14 oktober 1944. "Het is een zwarte dag in de Zutphense geschiedenis," zegt locoburgemeester Laura Werger. "Het was de bedoeling om de opmars van Duitse soldaten naar Arnhem tegen te houden, maar het ging helaas gruwelijk mis." Delen van de straten als Rozengracht, Barlheze, Kreijnckstraat en Apenstert werden bijna compleet weggevaagd. Ook het station werd zwaar beschadigd. Toen de stofwolken neerdaalden en het lawaai wegstierf werd de schade opgemaakt: rond de honderd doden en honderden gewonden.

"Ik heb de rook geroken en ervaren", zegt Maria Sieders in een gedicht dat ze voordraagt bij de herdenking. "Het stof drong door in je lijf en in je longen," zegt ze. Sieders is een van de overlevenden van de ramp, waarbij ze haar drie zusjes Geertruida, Harmina en Petronella Eggink verloor. Het nabijgelegen Apenstert is de plek waar hun huis stond. In 2014 is speciaal ter nagedachtenis aan de drie zusjes een herdenkingsplaquette aangebracht.

Kinderen van de Jan Ligthartschool dragen gedichten voor en leggen bloemen. Sieders refereert aan de leeftijd van de aanwezige leerlingen van de Jan Ligthartschool. "Jullie hebben de leeftijd die ik toen had."

Ter nagedachtenis aan alle slachtoffers volgt een minuut stilte waarna de aanwezigen één voor één langs het monument lopen. Ook bij het monument op de Apenstert wordt stilgestaan. "De beelden van toen en de verhalen die door ouders, grootouders of andere ooggetuigen werden doorverteld laten je nooit meer los," zegt Werger. "Daarom is het zo goed dat we herdenken."