Nieuwe toeristische trekpleister: overdekte Berkelbruggen
AlgemeenZUTPHEN - Overdekte bruggen zijn een zeldzaamheid en komen slechts op een paar plaatsen in de wereld voor. De ambitie van de Stichting Overdekte Berkelbruggen is om in Eibergen, Borculo, Lochem en Zutphen bruggen te overdekken en te transformeren tot kunstwerk met als doel dat deze 'hotspots' het toerisme bevorderen, een impuls geven aan de cultuur en het lokaal erfgoed ontsluiten. Aansluiten bij oude historie maar dan wel op een vernieuwende, eigentijdse manier.
Voor het centrum van Borculo is al enige tijd geleden een plan gereed gekomen om vier bestaande bruggen, verspreid over het oude centrum, te overdekken. Op verzoek van de Stichting Overdekte Berkelbruggen hebben twee architecten, vier kunstenaars en een lichtontwerper hun medewerking toegezegd. Voor dit project lieten beeldend kunstenaars Annemiek Punt, Elly Overberg, Astrid Lankveld en Jawik Krudde in samenwerking met de architecten Henk Gersen, Jan Stuyt en lichtontwerper/kunstenaar Wouter Brave zich inspireren door de historie van de Berkel.
Henk Gersen, architect van de nieuwbouw van het gemeentehuis uit Borculo, heeft de ontwerpen gemaakt voor de Glazenbrug en de Schotelbrug in Borculo, in nauw overleg met de kunstenaars Elly Overberg en Annemiek Punt. Jan Stuyt, naamgever van het bureau Stuyt Architecten, heeft de ontwerpen gemaakt voor de Stormrampbrug en Perkamentbrug in Borculo, in samenwerking met de kunstenaars Jawik Krudde en Astrid Lankveld. Lichtontwerper Wouter Brave, die o.a. de illuminatie van de Westergasfabriek en omgeving heeft verzorgd en nu het verlichten van de Heinekenbrouwerij in Amsterdam uitvoert, verzorgt de lichtplannen. Dit deel van het plan is al te bekijken op de website.
Plannen overige plaatsen
De afgelopen jaren is door het Waterschap Rijn en IJssel en de gemeenten Berkelland, Lochem en Zutphen een proces gestart om nieuwe initiatieven in het Berkeldal te bevorderen. Daardoor zijn contact ontstaan met architecten en kunstenaars in andere plaatsen aan deze rivier. Omdat dit erg succesvol is verlopen kan eind augustus een totaalplan worden gepresenteerd.
In grote lijnen ziet dit plan er als volgt uit. In Eibergen is de gemeente Berkelland zelf al bezig een tak van de Berkel te overdekken met een paviljoen. Dit wordt ontworpen door de plaatselijke architect Rob klein Goldewijk. De Stichting Overdekte Berkelbruggen wil in aanvulling hierop het totaalbeeld versterken door de verkeersbrug over de Berkel richting Haaksbergen op een kunstzinnige manier te overdekken. Het plan hiervoor wordt gemaakt door de Eibergse kunstenares Mirjan Koldeweij. Haar ontwerp wordt een soort moderne Poort van Eibergen.
Tegenover het nieuwe gemeentehuis van Lochem is enkele jaren geleden een brug over de Berkel aangelegd. Op deze plek stond vroeger de fabriek van Naef. De Lochemse architect Ilse Klein Brinke heeft een voorlopig ontwerp voor een overdekte brug gemaakt met daarin drie glazen overkappingen. Naar de zijde van de binnenstad vormen deze een soort omlijsting van de Gudulakerk. Naar de andere kant van de Berkel wordt de entree van het gemeentehuis geaccentueerd.
In Zutphen ontbreekt een logische, directe verbinding van het station naar het centrum. In deze omissie willen de Zutphense architecten Silvester van Veldhoven en Abel de Vries voorzien door een nieuwe, overdekte voetgangersbrug over de Berkel aan te leggen. Deze brug willen zij opdragen aan één van de grootste verzetshelden van Nederland, Walraven van Hall, bekend als de bankier van het verzet. Deze heeft in de periode voor de Tweede Wereldoorlog bijna tien jaar in Zutphen gewoond, maar er is hier geen tastbare herinnering aan hem. In de brug worden woorden verwerkt die betrekking hebben op vrede en vrijheid. Zutphense scholieren dragen deze aan. De brug wordt letterlijk bekroond met het woord 'Held' boven het dak. Deze letters bewegen met de wind.
Aanleiding
Overdekte bruggen zijn zeldzaam en vormen daardoor echte 'hotspots'. Het grootste aantal overdekte bruggen bevindt zich in New England en het noordoosten van de Verenigde Staten. De bekendste overdekte bruggen zijn de Kapellbrücke en de Spreuerbrücke in Luzern (Zwitserland), de Brug der Zuchten in Venetië en de zes overdekte bruggen in Madison County in de staat Idaho in de Verenigde Staten. Door de bijzondere uitstraling zijn deze overdekte bruggen zonder uitzondering grote toeristische trekkers.
Maar wanneer we meer toeristen hier naar toe willen halen en ze langer hier willen laten verblijven, dan moet er wel geïnvesteerd worden. Daarom houdt de Stichting Overdekte Berkelbruggen op vrijdag 24 augustus een presentatie van alle ontwerpen aan bestuurders van provincie, waterschap en de drie Berkelgemeenten. Hier moet de basis worden gelegd voor een vervolg in de vorm van een samenwerking tussen dit burgerinitiatief en de vijf overheden waarin de plannen verder worden uitgewerkt en vervolgens uitgevoerd.
Ontwerpen tentoongesteld
Maar de inwoners van de streek kunnen natuurlijk ook zelf kennis nemen van alle ontwerpen. In het kader van het Berkelfestival worden deze namelijk op 25 en 26 augustus tentoongesteld in de atelierruimte naast Watermolenrestaurant De Olliemölle in het centrum van Borculo.
