Afbeelding

Uut 't Wald | Barkenbessem

Algemeen Columns

Barkenbessem

Vraag kinderen een bezem te tekenen en tien tegen één zetten ze zo'n ouderwetse takkenbezem op papier. Die kennen ze immers van plaatjes. En meestal vliegt er dan een heks mee door de lucht. In de dagelijkse werkelijkheid worden de kids van nu nauwelijks nog met het fenomeen bezem geconfronteerd. Binnen gebruikt moeder liever een stofzuiger en buiten pakt vader de bladblazer. (Of andersom natuurlijk. Vaders kunnen ook best stofzuigen)

Zo'n takkenbezem werd in de Achterhoek meestal barkenbessem genoemd. Naar de berkentakken waarvan ie doorgaans werd gemaakt. Maar in sommige delen van de Achterhoek, waar nog heidevelden waren, gebruikte men voor bezems de wat langere heidetakken. Daarmee veegde je minstens zo goed het vuil op. In dat geval sprak men van een heibessem of (met name in het Montferland) een hiedbessem.

Takkenbezems werden vroeger in het hele huis gebruikt. Toen echter de keitjesvloeren plaats maakten voor matten waren de bezems alleen nog op de deel nodig. In veel plaatsen (onder andere in Varsseveld en Zelhem) sprak men daarom ook wel van een dael(e)bessem, terwijl in Aalten en Stokkum het woord stalbessem ook werd gebruikt. Soms veranderde een bezem zelfs van naam. Een daelebessem, de naam zegt het al, gebruikte je om (het midden van) de deel te vegen. Raakte hij een beetje afgesleten, dan kon je hem altijd nog als stalbessem gebruiken.

Het erf was doorgaans niet bestraat, dus voor buiten hadden boeren vroeger geen bezem nodig. 's Winters was dat natuurlijk anders. Sneeuwruimen ging prima met een barkenbessem.

Advertenties doorgeplaatst vanuit de krant