'Door mijn gehuil ben ik gevonden, alles lag onder het puin'

Herdenking V1 Ramp Warnsveld

WARNSVELD - Kinderen van groep 7 van de Adriaan van den Ende school herdachten samen met burgemeester Annemieke Vermeulen afgelopen dinsdag 28 maart de V1-ramp op de Molenbult in Warnsveld. Onder de aanwezigen waren veel nabestaanden die nog altijd de invloed van deze gebeurtenis met zich meedragen. Over de impact die nog altijd in generaties doorklinkt.

Alize Hillebrink

Het is 28 maart 1945 wanneer 'Vergeltungswaffe type 1', ook wel vliegende bom genoemd, te vroeg neerstort bij molen Nooit Gedacht. Ineke Hissinks vader, Dick Kapper, was acht. Ineke: "Zijn moeder en oma waren op slag dood en zijn grootvader overleed later aan zijn verwondingen. Ze vluchtten naar De Hoven waar ze veertien dagen en nachten doorbrachten in een kelder. De twaalf slachtoffers werden tijdelijk in een massagraf begraven. Door de kapotte IJsselbrug kon de familie niet naar de begrafenis. Na de bevrijding kreeg ieder een eigen graf." De gebeurtenis had grote impact en tekende het leven van Inekes vader. "In de periode van eind maart tot 5 mei had hij het erg zwaar, was stil en in zichzelf gekeerd. Kreeg ernstige astmatische aanvallen. Het greep hem letterlijk naar de keel. Ik probeerde er als kind voor hem te zijn, maar wist niet hoe. Er over spreken kon niet, dat was te pijnlijk." Dick Kapper overleed op 5 april 2011, de Bevrijdingsdag van Warnsveld.

Henk Mulder (85) heeft zijn eigen persoonlijke herinneringen aan de oorlog. Aan de kinderen van groep 7 van Kindcentrum Adriaan van den Ende vertelt hij: "Ik was negen jaar toen de Tweede Wereldoorlog begon. Het was vrijdagmorgen 10 mei 1940 en ik lag nog te slapen met mijn broertje toen mijn moeder binnenkwam: 'Jongens, opstaan, het is oorlog.' Oorlog? We wisten niet eens wat dat was. Op straat klonk overal geroezemoes en de lucht was vol vliegtuigen. We drongen tussen de mensen door en wat we toen zagen vergeet ik nooit meer. Soldaten in camouflagekleding - 'kikkermannetjes' noemden we ze - marcheerden alsof het de vierdaagse was. Een dag later werden door de Duitsers achter onze woonwijk kanonnen opgesteld en begon het schieten. Samen met het gezin van de buurman vluchtten we op de fiets naar Ruurlo. Toen begon de oorlogstijd, vijf lange jaren."

Toon Hendriks was zes toen de bom neerstortte. "De klap was hard. Mijn vader ging er die nacht uit om mensen te redden." Willy Harmsen woonde dicht bij de Molenbult en weet nog goed dat er geen pan meer op het dak zat. "Alle ruiten waren kapotgeslagen. Met een kaarsje aan zaten we in de keuken toen er mensen ontredderd en bebloed binnenvielen op zoek naar hun familie."

Hermien Kapper, het jongste zusje van Dick, lag als baby in een kinderwagen onder een tafel in de kelder toen de bom viel. "Door mijn gehuil ben ik gevonden, alles lag onder het puin." Ook bij haar is de impact groot. "Je sleept het je hele leven met je mee." Haar zus Alida was tweeënhalf jaar oud: "Doordat de bom 's avonds was gevallen had ik amper nog kleding aan en blote voetjes. Ontredderd als wij waren nam mijn broer Dick mij aan de hand mee weg van de grote vuurzee. Hij vond ergens in de puinresten van al die huizen een paar schoenen, die deed hij mij aan. Als je zo jong en bewust je moeder verliest dan slaat dat een gat in je leven."

Zelfs de elf jaar oude Nyck uit groep 7 kan erover meepraten. Hij wijst op het monument: "Mijn betovergrootmoeder staat ook bij de namen." Even later legt hij samen met klasgenoten een krans. Hannah, Gemma, Sarah en Marit dragen zelfgemaakte gedichten voor.

Dit jaar is het 72 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd. Burgemeester Vermeulen: "Hoe langer het geleden is, hoe minder mensen de vreselijke oorlog hebben meegemaakt en hoe minder mensen de verhalen nog kunnen vertellen." Hermien Kapper: "Dat de herinneringen aan wat er gebeurd is altijd zullen blijven."