Column Paul Bombeld - Zakenreis

Het is halfzeven in de ochtend als we via snelweg M5 de Hongaarse hoofdstad Budapest verlaten. Een paar uur later naderen we de Roemeense grens. We moeten de paspoorten tonen aan norse douaniers. De Europese Unie gaat verder, maar hier stopt Schengen.

En dan begint Roemenië. Ongelofelijke vlaktes liggen links en rechts van de splinternieuwe snelweg. We passeren wildviaduct na wildviaduct, maar in de verste verte is geen bosje te zien. Waar moet al dat wild vandaan komen? Ik krijg bijna het gevoel dat de Europese subsidie hier over de plinten klotst.

We zijn op weg naar Arad, een stad zo groot als Apeldoorn. Hier gaan de ontwikkelingen nog niet zo snel. Oude vervallen huizen, troosteloze flats en krakende trams uit de 50-er jaren bepalen hier het straatbeeld. De mensen lopen er troosteloos bij. Maar ik geef toe, de winter is niet de beste periode om een goede indruk van een provinciestad te krijgen.

Ik ben op stap met Pedro en Gregor. Dit Nederlandse en Hongaarse investeerders-duo heeft hier in het oosten van Roemenië een paar jaar geleden een vervallen kolchoz gekocht. U weet het vast nog wel, zo'n enorme staatsboerderij uit de periode van de Sovjet-Unie. Boerderijen met ongelofelijke oppervlaktes waar moeiteloos een heel dorp werk kon vinden. Momenteel werken er tien mensen fulltime het jaar rond op de boerderij. Ze zijn meer dan tevreden. Het loon is ronduit goed te noemen en -net zo belangrijk- het wordt keurig op tijd betaald. En dat is zeker niet gebruikelijk in deze landen. En dan speelt de trots natuurlijk ook mee. Onlangs is er een gigantische John Deere tractor gekocht. Iedereen die hiermee gaat rijden heeft eerst een psychologische test moeten afleggen.

Onze eerste afspraak is bij een grondmakelaar. Want hoewel de staatsboerderij al groot is, werkt het nu eenmaal efficiënter op nóg grotere oppervlaktes. Het investeerders-duo maakt onomwonden duidelijk dat ze willen uitbreiden. Grond kopen of grond huren, alles is bespreekbaar.

De burgemeester belt met het verzoek even langs te komen. Zijn bedrijf heeft een splinternieuwe combine gekocht en de vraag luidt of deze dorsmachine de komende zomer ook bij hun op het land ingezet kan worden. Helaas, de contracten met een plaatselijk loonwerkersbedrijf zijn al getekend.

En na nog een paar afspraken rijden we 50 kilometer terug naar de Hongaarse grens. Maar vlak voor we die oversteken wijst Pedro nog even naar rechts. Want dit is het andere einde van zijn landbouwgrond. De oppervlaktes zijn hier bijna oneindig.

Op de velden die al groen ogen steekt de eerste biologische spelt de kop op. Ze zoeken voor de oogst van deze zomer nog een koper. Liefst niet zo'n kleintje, want het gaat in porties van 1 miljoen kilo.