Column Henrieke Schoonekamp - Taal

Taal

Ik sta in de fotozaak met een USB-stick. Want ik wil een foto afgedrukt hebben. En zo vraag ik dat ook aan de vriendelijke medewerker, of de foto afgedrukt kan worden. Dat kan. Natuurlijk kan dat, dit is immers een fotozaak. En terwijl ik bij de balie sta om af te rekenen komt stom toevallig mijn moeder binnen.
"Hai mam, wat kom jij nou doen?"
"Ik wil graag foto's laten ontwikkelen" zegt ze.
Ik schiet in de lach. "Mam, het is 2017, foto's worden niet meer ontwikkeld…"
De medewerker lacht ook. En zegt dat nog heel veel mensen vragen om het ontwikkelen van foto's. Blijkbaar iets wat toch erg ingeburgerd is in onze taal.

Een paar dagen later. Ik heb een collega aan de telefoon die mij vraagt om een telefoonnummer.
"Blijf even aan de lijn, ik zoek het voor je op!"
Op de computer zoek ik het nummer op. Als ik het gevonden heb, pak ik m'n telefoon weer op.
"Pen en papier bij de hand? Heb het nummer voor je!"
"Ja hoor, geef maar!"
Ik noem het nummer. En zeg dan: "Als je het nummer gedraaid hebt krijg je een keuzemenu, dan moet je drie intoetsen."
Als de verbinding verbroken is, realiseer ik mij wat een gruwelijk ouderwets gesprek ik zojuist heb gevoerd. Er hangt al jaren geen lijntje meer aan de telefoon. Enkel bij het opladen. Pen en papier? Natuurlijk niet, collega heeft ongetwijfeld het nummer direct in zijn telefoon ingetoetst. En een nummer draaien? Die draaischijf… Die is al jaren weg. Net als de toetsen. Een nummer draaien en iets intoetsen gebeurt toch echt niet meer.
En toch was het een volstrekt normaal gesprek. En ben ik eerst nog even geschokt over mijn ouderwetse taalgebruik, binnen een week valt me op dat ik niet de enige ben die deze woorden gebruikt. Ook een puber in de trein hoor ik deze woorden zeggen en ik ben er zeker van dat hij nog nooit een telefoon met een draadje heeft gebruikt.

Als ik op het station sta met een vriendin zeg ik dat ik een kaartje moet kopen. Onzin, moet gewoon de chipknip opladen. En toch noem ik het niet zo. De wekker zetten, ook zoiets. Mijn telefoon is mijn wekker. En op de telefoon valt niks meer te 'zetten'. Voordeel is dat ik de telefoon niet zo snel door de slaapkamer zal gooien, in tegenstelling tot de wekkers die nog wel te 'zetten' waren.

Welk nieuw woord zal over een paar jaar ouderwets zijn maar nog steeds gebruikt worden? Taal leeft en gaat overduidelijk langer mee dan het voorwerp waar het over gaat. Heerlijk.